Η πρόσφατη έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδας: «Προσιτότητα της Στέγασης για τα Ελληνικά Νοικοκυριά» επιβεβαιώνει τις αναλύσεις της Νέας Αριστεράς για την οξύτατη στεγαστική κρίση στη χώρα μας και κάνει τις προτάσεις που έχουμε θέσει στον δημόσιο διάλογο πιο αναγκαίες από ποτέ.
Η Ελλάδα είναι πρώτη στην ΕΕ σε στεγαστική κρίση. Ένα στα τρία νοικοκυριά δαπανούν άνω του 40% του εισοδήματός τους για έξοδα στέγασης. Η έκθεση συμπίπτει σε κάποιο βαθμό με τις αναλύσεις της Νέα Αριστεράς ως προς τις αιτίες της κρίσης:
- Εκρηκτική άνοδος των τιμών αγοράς και ενοικίου.
- Επίδραση των βραχυχρόνιων μισθώσεων (Airbnb) και της «Golden Visa» στη μείωση των κατοικιών μόνιμης διαμονής
- Αύξηση του κόστους δανεισμού λόγω της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ.
- Μεγάλος αριθμός πλειστηριασμένων ακινήτων που παραμένουν κενά,
- Συστηματική αδυναμία πρόσβασης σε στέγη για νέους, ενοικιαστές (ιδίως στα αστικά κέντρα όπου πλησιάζουν το 60%), ανέργους, μονογονεϊκές οικογένειες και μονοπρόσωπα νοικοκυριά.
- Πλήρης απουσία επαρκούς και σταθερού συστήματος κοινωνικής στέγασης.
Οι ομοιότητες σταματούν εδώ. Οι ρηξικέλευθες προτάσεις που δημόσια ανακοίνωσε η Νέα Αριστερά εκφράζουν άλλη αντίληψη από εκείνες της Έκθεσης και συγκρούονται με τις πολιτικές της κυβέρνησης. Η κατοικία για μας είναι θεμελιώδες κοινωνικό δικαίωμα και όχι εμπόρευμα. Προτείνουμε πλέγμα πολιτικών που θα στηρίζονται σε αυτή την αποδοχή:
Προστασία πρώτης κατοικίας
Άμεση αναστολή των πλειστηριασμών κύριας κατοικίας, θεσμοθέτηση υποχρεωτικών μηχανισμών διαπραγμάτευσης δανειοληπτών, τραπεζών και funds, με κοινωνικά κριτήρια. Κανένα νοικοκυριό να μη χάνει το κύριο σπίτι του από κόκκινο δάνειο.
Ρύθμιση ενοικίων και επιδότηση ενοικιαστών
- Πλαφόν στα ενοίκια και ανώτατα όρια ετήσιων αυξήσεων.
- Ελάχιστη διάρκεια μίσθωσης στα 4+2 έτη.
- Διπλασιασμός του επιδόματος στέγασης και χορήγησή του σε όλους όσοι δαπανούν πάνω από το 30% του εισοδήματός τους για στέγαση, σε συνδυασμό με διαρθρωτικά μέτρα παρέμβασης.
Αντιμετώπιση της κερδοσκοπίας:
- Κατάργηση της «Golden Visa».
- Περιορισμός των μισθώσεων τύπου Airbnb μόνο σε φυσικά πρόσωπα για μία ιδιοκτησία ανά ΑΦΜ ενηλίκου.
Ανάπτυξη κοινωνικής, μη κερδοσκοπικής κατοικίας:
- Ανάπτυξη Κοινωνικής Ενοικιαζόμενης Στέγης με ανακαίνιση κενών ακινήτων και, όπου δεν επαρκούν, νέες κατασκευές.
- Αξιοποίηση δημόσιας, κοινωφελούς και εκκλησιαστικής περιουσίας με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση.
- Ανάπλαση και κατασκευή φοιτητικών εστιών και κατοικιών για εργαζόμενους σε περιοχές υψηλής τουριστικής πίεσης.
Συνταγματική κατοχύρωση του δικαιώματος στη στέγη και νέοι δημόσιοι φορείς:
- Αναθεώρηση του Συντάγματος για καθολική αναγνώριση του ατομικού δικαιώματος στη στέγη
- Δημιουργία Δημόσιου Φορέα Στέγασης και Ταμείου για τον συντονισμό της στεγαστικής πολιτικής.
Η Νέα Αριστερά δεσμεύεται σε αυτόν τον αγώνα, μαζί με τα κινήματα σε Ελλάδα και Ευρώπη, μαζί με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τις πολιτικές δυνάμεις που μοιράζονται τις ίδιες αξίες. Μόνο με βαθιές δομικές αλλαγές και όχι με αποσπασματικά ημίμετρα διασφαλίζουμε ένα αξιοπρεπές και ανθεκτικό στεγαστικό μέλλον για όλες/ όλους/όλα.