Τις τελευταίες δεκαετίες, στο όνομα της «πράσινης ανάπτυξης» και με πρόσχημα την παραγωγή «καθαρής» ενέργειας, που έχει προσφερθεί βορά σε κερδοσκοπικά συμφέροντα, βιώνουμε μια πραγματική επέλαση αιολικών, μικρών υδροηλεκτρικών και φωτοβολταϊκών, παραβλέποντας τις συνέπειες στο περιβάλλον (που θέλουμε να προστατέψουμε), στην παραγωγική διαδικασία, στην οικονομία, στην κοινωνία.
Όντας δεδομένο, ωστόσο, ότι σε κάθε περίπτωση χρειαζόμαστε για την κάλυψη των ενεργειακών μας αναγκών διαθεσιμότητα ενέργειας που να μην υποφέρει από διαλείψεις και που να μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε διαρκή βάση, στην πράξη τα αιολικά και φωτοβολταϊκά σε βουνοκορφές και πεδιάδες, ως μεταβλητές πηγές ενέργειας και με τη διαλείπουσα ενέργεια που παράγουν, έχουν αποδειχθεί λύσεις απλά συμπληρωματικές, αλλά αναξιόπιστες σαν αποκλειστικές για την ηλεκτροδότηση, καθώς η διείσδυσή τους στο Δίκτυο επηρεάζει την επάρκεια, σταθερότητα και αξιοπιστία του (βλ. προσεγγίσεις ειδικών επιστημόνων, εκθέσεις και μελέτες ΑΔΜΗΕ, ΕΣΕΚ, κ.λπ.).
Καθώς, για λόγους πρακτικούς, περιβαλλοντικούς και οικονομικούς, η αποθήκευση της ενέργειας δεν είναι μέχρι σήμερα εφικτή (με όποιο τρόπο κι αν επιχειρείται), η όποια αξιοποίηση της παραγόμενης από τις ανωτέρω ΑΠΕ μεταβλητής και στοχαστικής ενέργειας εξαρτάται από την παράλληλη χρήση συμβατικών μορφών ηλεκτροπαραγωγής, συμπεριλαμβανόμενων των ορυκτών (και του φυσικού αερίου), από τα οποία, υποτίθεται, επιδιώκουμε να απαλλαγούμε.
Ως εκ τούτων, η ενσωμάτωση μεταβλητών ΑΠΕ στο ηλεκτρικό δίκτυο ελάχιστη μείωση εκπομπών CO2 επιφέρει, ειδικότερα αν ληφθεί υπόψη και ότι μόνο το 1/3 των ορυκτών καυσίμων χρησιμοποιείται για ηλεκτροπαραγωγή. Αντίθετα, συνεχώς αυξανόμενη οδηγεί και σε αύξηση του κόστους του ηλεκτρικού ρεύματος αφού, πέραν των άλλων παραγόντων (των επιδοτήσεων και κρατικών ενισχύσεων στις ΑΠΕ μη εξαιρουμένων), απαιτείται και αντίστοιχη ισχύς συμβατικών μονάδων, που θα διασφαλίζουν την επάρκεια και «ισορροπία» του Συστήματος (βλ. μελέτες ΑΔΜΗΕ, ΕΣΕΚ κ.λπ.).
Παράλληλα, τα μικρά υδροηλεκτρικά (ΜΥΗΕ), με τις για πολλά χιλιόμετρα εκτροπές νερών από τις κοίτες ορεινών ρεμάτων και ποταμών, την ιδιαίτερα χαμηλή ποσότητα ενέργειας που παράγουν (κι αυτή μόνο εποχικά) και τις καταστροφικές συνέπειές τους στο περιβάλλον, σε συνδυασμό και με τις (εμπορεύσιμες) «άδειες χρήσης νερού», που χορηγούνται σε ιδιώτες, αποδεικνύονται ασύμφορα (και κατά τη γνώμη αντίστοιχων οργάνων της ΕΕ) και, επίσης, αναποτελεσματικά ενώ, εξαιτίας των περιορισμών ή και αποκλεισμών που επιφέρουν στη χρήση του νερού για άλλους σκοπούς (γεωργία, κτηνοτροφία, τουρισμός κ.λπ. ή ακόμα και για ύδρευση), προκαλούν και αντίστοιχους συνειρμούς αναφορικά με το μέλλον του τελευταίου, ως φυσικού και δημόσιου αγαθού.
Παρά την αυξημένη διάδοση των ΑΠΕ και τις διεθνείς συνθήκες για μείωση ρύπων, στην πράξη καταδεικνύεται ότι το «συμφέρον» υπερτερεί της «σωτηρίας του πλανήτη». Αναζητώντας πιο αξιόπιστες – χωρίς διαλείψεις – μορφές ηλεκτροπαραγωγής, ο κόσμος καταφεύγει αναγκαστικά στην εκσυγχρονισμένη χρήση συμβατικών πηγών ενέργειας, όπως κάρβουνο, αέριο, υδροηλεκτρικά (μεγάλα), πυρηνικά (βλ. π.χ. ΗΠΑ, Κίνα, Γερμανία, Γαλλία κ.λπ.). Φρούδες, λοιπόν, και οι ελπίδες (για εκείνους που τις τρέφουν, βέβαια) για οφέλη από τη μετατροπή της χώρας μας σε «μπαταρία της Ευρώπης» και την «εξαγωγή της παραγόμενης από ΑΠΕ ενέργειας».
Οι μεταβλητές ΑΠΕ δεν μπορεί να θεωρούνται «ανανεώσιμες», όταν φτιάχνονται από φάιμπεργκλας, μπετόν, ατσάλι, σπάνιες γαίες (π.χ. νεοδύμιο για τις Α/Γ) με τη χρήση ορυκτών και με ορισμένα από τα υλικά τους να μην ανακυκλώνονται καν.
Οι ΑΠΕ, με τη δέσμευση εκτάσεων αλλά και του φυσικού και υδάτινου πλούτου που προκαλούν, τείνουν να εξελιχθούν σε (εδαφική και όχι μόνο) απώλεια της χώρας μας, που «παραχωρείται» σε Γερμανούς, Γάλλους, Ιταλούς, Σαουδάραβες κ.λπ. κατόχους των αντίστοιχων αδειών. Μια ματιά στους δημοσιοποιημένους χάρτες της ΡΑΑΕΥ αρκεί για του λόγου το αληθές. Έχουν, ακόμα, αποδειχθεί – ειδικά τα φαραωνικά έργα – μια βίαιη και για χάρη του κέρδους επέμβαση στη Φύση, με ανυπολόγιστες αρνητικές συνέπειες στη βιοποικιλότητα, μετατρέποντας παρθένα φυσικά αποθέματα σε βιομηχανικές ζώνες.
Τα έργα ΑΠΕ είναι έργα περιβαλλοντικά και για αυτά ως τέτοια, με βάση τη Συμφωνία του Άαρχους, πρέπει να συμφωνεί η τοπική κοινωνία, αφού προηγουμένως έχει αξιόπιστα ενημερωθεί. Τούτο, ωστόσο, ουδόλως συμβαίνει στη χώρα μας, με αποτέλεσμα έναν πρωτόγνωρο αναβρασμό και ξεσηκωμό φορέων, πολιτών αλλά και αυτοδιοικητικών αρχών, απ’ άκρο σε άκρο της Ελλάδας.
Στο κείμενο των θέσεων και των προγραμματικών μας αξόνων υπάρχουν αναφορές σε όρους σχετικούς με «κλίμα» και «πράσινη μετάβαση», αλλά γενική μόνο αναφορά για ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ του περιβάλλοντος, της βιοποικιλότητας, ειδικών περιοχών κ.λπ.
Ελπίζοντας ότι η ΝΕΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑ θα μείνει αλώβητη από τα συμφέροντα που λυμαίνονται τον χώρο της ενέργειας και ότι θα συμμεριστεί και τους ανά την Ελλάδα προβληματισμούς και αγώνες φορέων και πολιτών για την προστασία του τόπου τους από τις καταστροφικές συνέπειες της εγκατάστασης ΑΠΕ, προτείνουμε, ενόψει του προγραμματικού μας Συνεδρίου και με σκοπό και τη συμπλήρωση αλλά και περαιτέρω αποσαφήνιση των μέχρι σήμερα διατυπωθεισών από τα αρμόδια όργανα προτάσεων, να συμπεριληφθεί στις θέσεις μας για την πράσινη μετάβαση και για το ζήτημα “περιβάλλον – ενέργεια” και η αναγκαιότητα για:
- ΑΝΑΣΤΟΛΗ κάθε αδειοδοτικής για ενεργειακά έργα ΑΠΕ διαδικασίας, άμεσα και χωρίς καμία εξαίρεση, καθώς η συνέχιση εργασιών και η έγκριση νέων αδειών θα επιφέρει τεράστιες και μη αναστρέψιμες περιβαλλοντικές επιπτώσεις, με καταστροφικές συνέπειες και στην παραγωγική διαδικασία.
- Προσαρμοσμένο στις ανάγκες της χώρας ενεργειακό σχεδιασμό, που θα αίρει τη σημερινή ενεργειακή της εξάρτηση και θα εγγυάται την αυτονομία και αυτάρκεια στην ηλεκτροδότησή της. Σχεδιασμό που να στοχεύει σε μια πραγματική «πράσινη μετάβαση», εστιάζοντας στην εξοικονόμηση ενέργειας και στις αντιρρυπαντικές τεχνολογίες και που θα λαμβάνει υπόψη του τις ιδιαιτερότητες των ΑΠΕ και τις αδυναμίες που αυτές προκαλούν στο σύστημα ηλεκτροδότησης, χωρίς να υιοθετεί πολιτικές που ακριβαίνουν το κοινωνικό αγαθό της ενέργειας (επιδοτήσεις, φόροι υπέρ των ΑΠΕ).
- Εκπόνηση ενός σύγχρονου για τις ΑΠΕ χωροταξικού σχεδιασμού, που θα σέβεται και θα προστατεύει πραγματικά το περιβάλλον, τη βιοποικιλότητα, τις ιδιαιτερότητες και τις προοπτικές τού κάθε τόπου, θεωρώντας ως δεδομένο το ανέγγιχτο των κάθε είδους προστατευόμενων περιοχών (Natura κ.λπ.) αλλά και την προστασία του φυσικού και υδάτινου πλούτου, ως αναγκαίων αγαθών για την προώθηση παραγωγικών και οικονομικών δραστηριοτήτων.
- Έγκαιρη και έγκυρη ενημέρωση των τοπικών κοινωνιών και υιοθέτηση της συναίνεσής τους ως όρου για την υλοποίηση έργων ΑΠΕ ή και κάθε άλλου ενεργειακού έργου, ώστε να μην προκαλούνται αντιδράσεις και εντάσεις.
Γιώργος Καραβίδας, Συντονιστικό ΝεΑρ Καρδίτσας
Νάγια Παπαλιάκου, ΝεΑρ Αρκαδίας, κινηματική δράση Αθήνα και τοπικά
Μπέτυ Κωνσταντινίδου, Συντονιστικό ΝεΑρ, Άνω Γαύριο Άνδρος
Χρήστος Φασούλας, Συντονιστικό ΝεΑρ Καρδίτσας
Παναγιώτης Σπύρου, Οργάνωση ΝεΑρ Κορινθίας
Σπύρος Σαμιακός, Οργάνωση ΝεΑρ Αμαρουσίου
Σταύρος Αλεξανδρής, τέως καθηγητής Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών
Σταύρος Βέμμος, ομότιμος καθηγητής Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Δίκτυο Φορέων και Πολιτών για την Προστασία του Ασπροποτάμου
Αντώνης Πατέλης, Πάρος
Γιάννης Μαρκόπουλος, οργάνωση ΝεΑρ Αμπελοκήπων
Άγγελος Καμπύλης, ΝεΑρ Αρκαδίας
Καχριμάνης Σταύρος, ΝεΑρ Αρκαδίας
Βασίλης Σταθούσης, ΝεΑρ Νότιας Κυνουρίας
Γρηγόρης Μαρτούλας, Τήνος
Αντώνης Παπαδάκος, Καρδίτσα, Δίκτυο Φορέων και Πολιτών για την προστασία των Αγράφων
Γεωργία Αμπατζή, Καρδίτσα
Αικατερίνη Στατηρά, Γιάννενα
Νίκος Μπλέτσας, Οξυά Καρδίτσας
Χρήστος Παναγής, Αθήνα
Στέφανος Βασιλάκος, Μουζάκι Καρδίτσας
Παγώνης Γιάννης, Αθήνα
Αλέξης Καλλίρης, ΝεΑρ Κορίνθου
Χαράλαμπος Κασίμης, ΝεΑρ Κορίνθου
Σοφία Στριμενοπούλου, ΝεΑρ Κορίνθου
Σερεμέτης Δημήτρης, ΝεΑρ Κορίνθου
Φασιλή Ελένη, ΝεΑρ Κορίνθου
Τάσος Σπανός, ΝεΑρ Κορίνθου
Σπύρου Μαρία, ΝεΑρ Κορίνθου
Φάνης Κουρεμπές, ΝεΑρ Κορίνθου
Λουκάς Κατσαρός, ΝεΑρ Κορίνθου
Πλασσαράς Παναγιώτης, ΝεΑρ Κορίνθου
Ελένη Μίχα, ΝεΑρ Κορίνθου
Παπαδοπούλου Κατερίνα, ΝεΑρ Κορίνθου
Λιόντος Αργύρης, ΝεΑρ Κορίνθου
Θανάσης Σπανός, ΝεΑρ Κορίνθου
Αντωνίου Αλέξανδρος, ΝεΑρ Κορίνθου
Γιάννης Κτσιμπούλας, ΝεΑρ Κορίνθου