Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, ειδικός αγορητής της Νέας Αριστεράς στο ν/σ του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, ξεκίνησε την τοποθέτησή του κάνοντας μια αναφορά στην ανακοίνωση του Πρωθυπουργού από το βήμα της Βουλής ότι αναστέλλεται η εξέταση αιτήσεων ασύλου στην Ελλάδα. Τόνισε ότι είναι σοκαριστικό το γεγονός ότι θα καταγραφεί ότι η Ελλάδα και επίσημα αναστέλλει τη συνθήκη της Γενεύης.
Στη συνέχεια απευθυνόμενος προς τον Υπουργό κ. Πιερρακάκη έθεσε τα εξής ερωτήματα:
Πρώτον πως εξηγεί η ηγεσία του Υπουργείου το γεγονός ότι τη δεκαετία 1950 και 1960, όταν υπήρχε η σοσιαλδημοκρατική συναίνεση, όλοι οι δείκτες ήταν καλύτεροι: η ανεργία, η ανάπτυξη, το επίπεδο των μισθών, οι ανισότητες χωρίς να υπάρχουν ανεξάρτητες δημοσιονομικές αρχές και ανεξάρτητες κεντρικές τράπεζες. Ενώ, από την άλλη, μετά τη δεκαετία του 1980 όλοι οι δείκτες χειροτερεύουν, παρότι έχουμε πλέον ανεξαρτησία στη νομισματική πολιτική και ανεξάρτητα δημοσιονομικά συμβούλια.
Δεύτερον, πως εξηγείται ότι σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση της UBS το πλουσιότερο 1,6% του παγκόσμιου πληθυσμού έχει το 48,1% του παγκόσμιου πλούτου. Ένα επίπεδο ανισότητας πλούτου που δεν υπήρχε στις δεκαετίες του ’50 και του ’60 χωρίς ανεξάρτητες αρχές. Ανησυχεί, διερωτήθηκε ο κ. Τσακαλώτος, η ηγεσία του Υπουργείου για αυτές τις εξελίξεις; Πόσο μάλλον όταν και τα στοιχεία για την Ελλάδα δείχνουν ότι ενώ αυξάνεται ο πλούτος, ταυτόχρονα αυξάνεται η περιουσία των δισεκατομμυριούχων και έχουμε και μία από τις τρεις υψηλότερες αυξήσεις στην ανισότητα του πλούτου σε ένα δείγμα 56 χωρών.
Πώς φτάσαμε μέχρι εδώ; Είναι κάτι συγκυριακό; Θέμα τύχης; Είναι η φύση των ανθρώπων να υπάρχουν ανισότητες; Είναι η τεχνολογία;
Η απάντηση, συνέχισε ο κ. Τσακαλώτος, βρίσκεται στους θεσμούς που αναπτύχθηκαν τόσο στην Ελλάδα όσο και παγκοσμίως. Και ένας από αυτούς είναι η εμμονή στην ανεξαρτησία των δημοσιονομικών συμβουλίων και των κεντρικών τραπεζών.
Και αυτό γιατί η ανεξαρτησία αυτή στην πραγματικότητα δεν υπάρχει. Παίρνοντας για παράδειγμα τα δημοσιονομικά συμβούλια που, τόνισε, κάθε άλλο από ανεξάρτητα είναι. Γιατί αυτοί που κάνουν τις αξιολογήσεις, έχουν ιδεολογικές πεποιθήσεις – πράγμα φυσιολογικό – που επηρεάζουν την κρίση τους. Άρα στην πραγματικότητα δεν μπορούν να αξιολογήσουν με ουδετερότητα καμία πρόταση πολιτικής.
Στο πλαίσιο της δημοσιονομικής πολιτικής, συνέχισε ο κ. Τσακαλώτος, μας λέει ο κ. Πετραλιάς ότι το σύμφωνο σταθερότητας είναι ένα πλαίσιο για το πόσο μπορεί κάθε χώρα να ξοδέψει για να είναι εντός στόχων. Όταν βέβαια η συζήτηση πάει στη φορολόγηση των πλουσίων τότε η κυρίαρχη άποψη είναι ότι αυτή θα είναι επιζήμια για την ανάπτυξη γιατί είτε θα μειωθούν οι επενδύσεις, είτε οι πλούσιοι θα εγκαταλείψουν τη χώρα. Προφανώς κάποιος που ιδεολογικά πιστεύει αυτό, δεν μπορεί να κρίνει ουδέτερα εναλλακτικές προτάσεις. Και αυτό παρόλο που υπάρχουν μελέτες που δείχνουν ότι η συσχέτιση μεταξύ μείωσης φόρων στους πλούσιους και αύξησης των επενδύσεων δεν αποδεικνύεται από την πραγματικότητα. Με λίγα λόγια τα trickle-down economics δεν δουλεύουν και οι μειώσεις φόρων στους πλούσιους απλά τους κάνουν πιο πλούσιους.
Σχετικά με τις ρυθμίσεις του νομοσχεδίου για τα επιδόματα στις ευάλωτες ομάδες, ο κ. Τσακαλώτος επισήμανε ότι παρόλο που ο πρωθυπουργός λέει ότι η κυβέρνηση βοηθάει όλους η πραγματικότητα είναι ότι οι δαπάνες για πρόνοια μειώνονται τα τελευταία χρόνια ως ποσοστό του ΑΕΠ: από 1,6% το 2019 σε 1,3% σήμερα. Δηλαδή οι πιο φτωχοί δεν λαμβάνουν ούτε καν το μερίδιο που τους αναλογεί από την ανάπτυξη. Ταυτόχρονα βλέπουμε ότι το μερίδιο της εργασίας συνεχώς μειώνεται τα τελευταία χρόνια.
Αντίστοιχη είναι η εικόνα και στη στέγαση όπου οι Ελληνίδες και οι Έλληνες έχουν ευρωπαϊκή πρωτιά τόσο στο ποσοστό του διαθέσιμου εισοδήματος που δαπανούν όσο και στο μερίδιο του πληθυσμού που πληρώνει πάνω από 40% του εισοδήματός του. Και αυτό είναι μια τεράστια πηγή ανισοτήτων. Η χώρα μας, τόνισε ο κ. Τσακαλώτος, έχει υπογράψει τη διεθνή σύμβαση που αναγνωρίζει τη στέγαση σαν κοινωνικό αγαθό και δικαίωμα. Αυτό όμως που συμβαίνει στην Ελλάδα, αλλά και στην Ευρώπη, είναι η μετατροπή του αγαθού αυτού σε εμπόρευμα. Η χρηματιστικοποίηση της στέγασης έχει οδηγήσει στο να θεωρείται το σπίτι επενδυτικό στοιχείο, να γίνεται εμπόρευμα από τα ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια που στοχεύουν στο βραχυπρόθεσμο κέρδος και το αποτέλεσμα είναι αύξηση των τιμών και των ενοικίων. Γιατί τα ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια (equity funds) δεν δημιουργούν αξία αλλά απομυζούν την υπάρχουσα αξία.
Και η λύση, συνέχισε, δεν είναι τα επιδόματα που δίνει η κυβέρνηση. Γιατί αυξάνουν τη ζήτηση και δεν κάνουν τίποτα για την προσφορά. Η λύση για να αντιμετωπιστούν οι ανισότητες είναι μια σοβαρή πολιτική για την κοινωνική στέγαση, που στις άλλες χώρες είναι κομβικής σημασίας έτσι ώστε τα χαμηλά και μεσαία στρώματα να μην διαθέτουν τόσο μεγάλο μέρος του εισοδήματός τους για στέγαση.
Κλείνοντας ο κ. Τσακαλώτος είπε ότι το νομοσχέδιο δεν αποκλίνει καθόλου από το πλαίσιο που μας έφερε ως εδώ. Αυτό που δεν καταλαβαίνουν ούτε η δεξιά ούτε η σοσιαλδημοκρατία είναι ότι δεν υπάρχουν πολιτικές που ταυτόχρονα να κάνουν τα χατίρια των πλουσίων και να ενσωματώνουν τα χαμηλά και μεσαία στρώματα. Κάποια στιγμή στις αρχές της νεοφιλελεύθερης συναίνεσης φάνηκε ότι αυτό θα μπορούσε να συμβεί, αλλά πλέον είναι εμφανές ότι το μοντέλο έχει αποτύχει. Και όσο δεν υπάρχει κοινωνική συμμαχία με ευρεία στρώματα του πληθυσμού θα συνεχίζει η αστάθεια που έχει οδηγήσει στον Τραμπ, τη Μελόνι, το AfD.
https://www.youtube.com/watch?v=guofGLZ5Ixg