Ανάρτηση του Γραμματέα της Κεντρικής Επιτροπής στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης
Σήμερα στην Ολομέλεια της Βουλής, μία μέρα μετά τον κυβερνητικό διασυρμό για το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ και το κοινοβουλευτικό πραξικόπημα, η κυβέρνηση Μητσοτάκη φέρνει προς ψήφιση το νομοσχέδιο για τα ΑΕΙ.
Το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας αποτελεί λιγότερο ευθεία επίθεση στον δημόσιο χαρακτήρα του Πανεπιστημίου, στις συλλογικές διαδικασίες και στις φωνές αντίστασης που παραμένουν ενεργές μέσα στους ακαδημαϊκούς χώρους. Πίσω από τον τεχνοκρατικό μανδύα της «ασφάλειας» και της «οργανωτικής πειθαρχίας» κρύβεται ένα βαθιά πολιτικό σχέδιο: η καταστολή κάθε μορφής κριτικής σκέψης και συλλογικής διεκδίκησης, και η απόσπαση των Πανεπιστημίων από τον ιστορικά συγκρουσιακό και ζωντανό ρόλο τους ως θεσμών που παράγουν λόγο, αντίλογο και κριτική απέναντι στην εξουσία.
Οι διατάξεις για την εγκατάσταση ιδιωτικών σωμάτων φύλαξης, οι κάμερες στα αμφιθέατρα, η ποινικοποίηση της φοιτητικής κινητοποίησης, η θέσπιση ποινών κάθειρξης και η ενεργοποίηση πειθαρχικών συμβουλίων συνιστούν το αυταρχικό πλαίσιο που επιδιώκει να απονομιμοποιήσει συνολικά το φοιτητικό κίνημα, να διαλύσει τις συλλογικές του μορφές, να ακυρώσει κάθε δυνατότητα αντίστασης. Είναι η θεσμική υποδομή για μια πολιτική που θέλει τα πανεπιστήμια πλήρως εναρμονισμένα με τις ανάγκες της αγοράς και τις προσταγές της εξουσίας.
Ενδεικτική της αυταρχικής κατεύθυνσης του νομοσχεδίου είναι και η πρόβλεψη ποινών κάθειρξης που φτάνουν έως και τα δέκα έτη, για φοιτητές ή πολίτες που συμμετέχουν σε πράξεις «σοβαρής διατάραξης» της λειτουργίας των πανεπιστημίων, «οργανωμένης φθοράς» ή «επικίνδυνης παρέμβασης». Η διατύπωση είναι εσκεμμένα ασαφής, επιτρέποντας την αυθαίρετη ποινικοποίηση κινητοποιήσεων, διαμαρτυριών, ακόμη και πολιτικών συγκεντρώσεων.
Οι πειθαρχικές διατάξεις θυμίζουν την προδικτατορική περίοδο και τη λειτουργία του περιβόητου «Σπουδαστικού» της Ασφάλειας, που παρακολουθούσε και φακέλωνε φοιτητές για τις πολιτικές τους απόψεις. Ολόκληρο το πειθαρχικό πλέγμα που θεσμοθετείται σήμερα επαναφέρει αυτό το αυταρχικό προηγούμενο, με διαδικασίες που όχι μόνο περιορίζουν τα δικαιώματα των φοιτητών, αλλά επιδιώκουν συνειδητά να σπάσουν τη συλλογική αυτοπεποίθηση και την πολιτική διεκδίκηση. Η στοχοποίηση της πολιτικής δράσης ως απειλής και η επιβολή σιωπής μέσα από φόβο και αποκλεισμό, είναι εργαλεία που αντλούν απευθείας από το οπλοστάσιο του αυταρχισμού.
Ταυτόχρονα, η υποχρεωτική διαγραφή των λεγόμενων «αιώνιων» φοιτητών – χωρίς καν να αναγνωρίζεται το πολύμορφο κοινωνικό, οικονομικό και ψυχολογικό φορτίο που πολλοί από αυτούς κουβαλούν – δεν είναι τίποτε άλλο παρά η επιβολή ενός πειθαρχικού μοντέλου εκπαίδευσης. Ο φοιτητής-υποκείμενο της αγοράς πρέπει να είναι αποτελεσματικός, ευέλικτος, παραγωγικός. Όποιος αποκλίνει από αυτό το πρότυπο, πετιέται έξω. Χωρίς πρόνοια, χωρίς στήριξη, χωρίς σεβασμό.
Η κυβέρνηση γνωρίζει πολύ καλά τον ιδεολογικό ρόλο που παίζουν τα πανεπιστήμια – όχι ως ουδέτεροι θεσμοί, αλλά ως πεδία διαμόρφωσης κοσμοθεωριών, συνείδησης, πολιτικής ταυτότητας. Και γι’ αυτό επιτίθεται μεθοδικά. Από την κατάργηση του ασύλου και την αποδυνάμωση των φοιτητικών συλλόγων, μέχρι την τωρινή καθολική καταστολή, η στρατηγική είναι σαφής: να μετατραπούν τα πανεπιστήμια σε πειθαρχημένους μηχανισμούς αναπαραγωγής της υπάρχουσας εξουσίας, σε αποστειρωμένα περιβάλλοντα χωρίς αντιστάσεις, χωρίς φωνές, χωρίς ρωγμές.
Γι’ αυτό και η μάχη ενάντια στο νομοσχέδιο δεν είναι απλώς μάχη για το πανεπιστήμιο. Είναι μάχη για τη δημοκρατία, για τον δημόσιο χώρο, για το δικαίωμα στην αμφισβήτηση. Είναι μια ιδεολογική σύγκρουση με επίδικο την ίδια τη δυνατότητα μιας κοινωνίας να σκεφτεί και να δράσει διαφορετικά.
(Η φώτο είναι από την εκδήλωση των φοιτητικών συλλόγων της Αθήνας για το έγκλημα στα Τέμπη, τον Μάρτιο του 2024 στο Πάντειο Πανεπιστήμιο)