Ποιος φταίει για την ακρίβεια;
Α. Ξέρουμε πόσο κοστίζει μια σακούλα ψώνια.
Ξέρουμε πόσο κάνει το γάλα. Και το τυρί, ο καφές, το λάδι, το απορρυπαντικό. Γιατί το πληρώνουμε περισσότερο κάθε μήνα. Οι τιμές λένε μόνο μια αλήθεια: ότι η ζωή στη χώρα μας είναι ακριβή. Οτι όσο και αν δουλεύουμε, όσα και αν βγάζουμε κάθε μήνα, τα λεφτά απλά δεν μας φτάνουν. Και αυτό είναι άδικο.
Οι τιμές αυξήθηκαν δραματικά τα τελευταία χρόνια σε βασικά αγαθά (αυξήσεις 2020 – 2023)
Β. Ξέρουμε ποιος φταίει
Η κυβέρνηση. Δεν έχει κάνει τίποτα για να κατεβάσει τις τιμές. Μόνο μας λέει ότι είναι παγκόσμιο φαινόμενο. Και έδωσε κάποια επιδόματα. Επιδόματα που κατέληξαν στις τσέπες των super-market. Οι έλεγχοι για κερδοσκοπία είναι ελάχιστοι. Αφησε την αγορά «ελεύθερη». Σε βάρος μας.
Γ. Ξέρουμε ποιος κερδίζει και ποιος χάνει
Η πραγματικότητα στην αγορά είναι ότι τα σουπερμάρκετ ζητούν από τους παραγωγούς να τιμολογήσουν με υψηλότερη τιμή από ό,τι τελικά θα φτάσει στην τσέπη τους. Για παράδειγμα, ο παραγωγός τιμολογεί με 2 ευρώ ανά κιλό. Το 1 ευρώ όμως εξ αυτών επιστρέφεται υποχρεωτικά στο σουπερμάρκετ, ως “παροχή υπηρεσιών”, που υποτίθεται ότι προσφέρει το σούπερμάρκετ στους παραγωγούς. Το πραγματικό κόστος της υπηρεσίας αυτής είναι 0,5 ευρώ/κιλό. (Σημείωση: αυτό αφορά τους μικρούς εγχώριους παραγωγούς, γιατί οι πολυεθνικές έχουν άλλη διαπραγματευτική ισχύ).
Ετσι, τα σουπερμάρκετ δημιουργούν την εικόνα ότι αγοράζουν ακριβά, για να βάζουν ψηλές τιμές στο ράφι και να θολώνουν το τοπίο σχετικά με το πραγματικό τους κόστος, δυσκολεύοντας και τους αγορανομικούς ελέγχους.
Με το ίδιο φαινομενικά περιθώριο κέρδους, χωρίς καθαρά κόστη, η τιμή στο ράφι υπερδιπλασιάζεται.
Δ. Να πέσουν οι τιμές – Να κερδίσουν οι μικροί παραγωγοί
Μόνο αυτό σταματά την ακρίβεια. Ολα τα άλλα είναι λόγια του αέρα. Και οι τιμές στο ράφι μπορούν άμεσα να πέσουν κατά 20%.
Σήμερα σε ένα προϊόν που πωλείται 10€ τα 4€ πηγαίνουν στο σουπερμάρκετ, τα 4€ στον μεσάζοντα και μόλις τα 2€ στον παραγωγό. Θέλουμε η τιμή να πάει στα 8€, τα σουπερμάρκετ να παίρνουν τα 2,5€, ο μεσάζοντας τα 2,5€ και ο παραγωγός τα 3€. Ετσι θα επωφεληθούν τόσο οι μικροί παραγωγοί όσο και οι καταναλωτές.
Ε. Πώς;
Κανόνες στα super-market και στις μεγάλες επιχειρήσεις
- Επιβολή διαφάνειας και ελέγχων στις τιμές που αγοράζει το σουπερμάρκετ και στις τιμές που πουλάει με στόχο να μειωθούν οι τιμές στο ράφι κατά 20%.
- Καθαρές τιμές πώλησης. Κανόνες στις προσφορές. Να ξέρουμε τι πληρώνουμε.
- Επιβολή πλαφόν στην τιμή ή/και στο περιθώριο κέρδους σε επιλεγμένα προϊόντα.
- Ελεγχοι και πρόστιμα για κερδοσκοπία.
Μέτρα για τους μικρούς παραγωγούς
- Ενίσχυση των συνεταιρισμών/συνεργατικά σχήματα για την μείωση της ισχύος των μεσαζόντων, τεχνογνωσία, εκπαίδευση, υποδομές, μοριοδότηση συνεργατικών σχημάτων για χρηματοδότηση από ΠΑΑ, μείωση φορολογίας συνεταιρισμών.
- Αγορανομικοί έλεγχοι ελληνοποιήσεων και αθέμιτου ανταγωνισμού.
- Ελεγχοι στα εμπόδια εισόδου στα σουπερμάρκετ.
- Αγορές Καταναλωτών. Απευθείας πώληση των παραγωγών, χωρίς μεσάζοντες.
Μέτρα για την κοινωνία
- Μείωση του ΦΠΑ στα είδη πρώτης ανάγκης
- Αύξηση μισθών και συντάξεων ανάλογη με τον πληθωρισμό
- Αποκάλυψη των πραγματικών κερδών και φορολόγηση τους.
