Η Βουλεύτρια του Νοτίου Τομέα Αθήνας της Νέας Αριστεράς, Θεανώ Φωτίου, μιλώντας στην κοινή συνεδρίαση της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Ερευνας και Τεχνολογίας, της Διαρκούς Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων και της Διαρκούς Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων, με θέμα «Καινοτομία και Συμπερίληψη», τόνισε ότι με τη σημερινή παρουσίαση των εφαρμογών τους για τους ανάπηρους, οι μαθητές, σπουδαστές και καθηγητές των δημόσιων σχολείων και πανεπιστημίων, γκρέμισαν την κοινωνική κατασκευή για την αναπηρία. Και μας έκαναν να κατανοήσουμε ότι και τα άτομα με πολύ βαριές βλάβες μπορούν να συμμετέχουν ισότιμα στην εργασία στον πολιτισμό, τον αθλητισμό, στην κοινωνία. Σήμερα φάνηκε ξεκάθαρα στη Βουλή με παραδείγματα, ότι τα άτομα με αναπηρία δεν είναι άτομα με ειδικές ανάγκες, όπως ανέφερε η Υπουργός Ανάπτυξης και ότι η καινοτομία και η τεχνολογία τους επιτρέπει είναι ισότιμα με τα μη ανάπηρα άτομα.
Δυστυχώς είναι πολλά τα παραδείγματα που δείχνουν ότι το κράτος δεν μεριμνά για το ζήτημα της συμπερίληψης, αντίθετα σχεδιάζει και υλοποιεί πολιτικές αποκλεισμού των αναπήρων. Για να πάρει σήμερα ένα ΑμεΑ το επίδομα αναπηρίας από τα Κέντρα Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕΠΑ) αναγράφεται στο χαρτί που παίρνει ότι είναι ανίκανος προς εργασία. Το 95% των αναπήρων στη χώρα μας δεν εργάζονται, γιατί δεν τους παρέχονται οι δυνατότητες. Επίσης δεν υπάρχει καμία διαλειτουργικότητα μεταξύ της ψηφιακής πύλης αναπηρίας και του ΕΦΚΑ, των ΚΕΠΑ και του ΟΠΕΚΑ. Υπάρχουν από την άλλη θετικά παραδείγματα πολιτικής όπως επιχειρήσεις ΚΟΙΣΠΕ και ΚΟΙΝΣΕΠ, όπου οι εργαζόμενοι ήταν άτομα με αναπηρία που ετοίμαζαν τα σχολικά γεύματα την περίοδο 2015-2019. Αυτό συνέβη γιατί η τότε κυβέρνηση είχε δώσει τη δυνατότητα, εφόσον μια επιχείρηση έπαιρνε άτομα με αναπηρία να μετέχει στο πρόγραμμα.
Εφαρμογές που παρουσιάστηκαν σήμερα όπως ο «exoskeletos» που πραγματικά βοηθά τα άτομα με τις πιο βαριές βλάβες, αλλά και το Wizzle που είναι παιχνίδι όταν αρχίζουν να παρουσιάζουν οι ηλικιωμένοι άνοια, δείχνουν τη διαγενεακή αλληλεγγύη των παιδιών με τον πιο συγκλονιστικό τρόπο. Ταυτόχρονα όμως η πολιτεία δεν παρέχει δωρεάν ούτε τα εργαλεία αξιοπρέπειας, αμαξίδια, τεχνητά μέλη, πόδια, χέρια κ.λπ., ειδικά ακουστικά κ.α.
Κλείνοντας η κ. Φωτίου τη σύντομη τοποθέτησή της αναφερόμενη ειδικά στους μαθητές και εκπαιδευτικούς, τους είπε ότι σήμερα με την παρουσία τους στη Βουλή άνοιξαν ένα νέο δρόμο για να κατανοήσουμε, ότι δεν μπορούμε να κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας για την αναπηρία και ότι έχουμε μεγάλες δυνατότητες για να δημιουργήσουμε μια πραγματική κοινωνία συμπερίληψης και ισότητας.
Ομιλία Θεανώς Φωτίου σε κοινή συνεδρίαση της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Ερευνας και Τεχνολογίας, της Διαρκούς Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων και της Διαρκούς Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων, με θέμα ημερήσιας διάταξης: «Καινοτομία και Συμπερίληψη».
Κύριε Πρόεδρε, να σας πω ότι είμαι πάρα πολύ συγκινημένη από τη σημερινή εκδήλωση. Να σας συγχαρώ, λοιπόν, για την πρωτοβουλία σας, κύριε Σιμόπουλε. Είμαι συγκινημένη, γιατί υπήρξα Υπουργός αρμόδια για θέματα αναπηρίας στην περίοδο 2015-2019 και εκεί αντιμετώπισα πάρα πολύ σοβαρά θέματα.
Να συγχαρώ όλους τους μαθητές, όλους τους φοιτητές και όλους τους εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων και κυρίως των χαμηλότερων βαθμίδων, γιατί ξέρω πόσο μεγάλη δουλειά και κόπο επιτελούν – ακαδημαϊκός ήμουνα, πανεπιστημιακός, δηλαδή, και άρα δεν υποτιμώ τους πανεπιστημιακούς, αλλά ξέρω ότι είναι πολύ μεγάλη η δουλειά στις χαμηλότερες βαθμίδες που γίνεται από τους συναδέλφους εκπαιδευτικούς.
Θα ήθελα να σας συγχαρώ για δύο πράγματα που κάνατε σήμερα. Δεν ξέρω αν κατανοείτε τι ακριβώς κάνατε σήμερα στη Βουλή των Ελλήνων και στα Κόμματα, αλλά και στην Κυβέρνηση που παρακολούθησε, αλλά, βέβαια, κατά τα συνηθισμένα έφυγε.
Κάνατε, λοιπόν, το εξής.
Γκρεμίσατε μία κατασκευή. Εσείς είπατε, δηλαδή, ότι η τεχνολογία επιτρέπει πια με τα παραδείγματα που δώσατε στα άτομα με αναπηρία να είναι ισότιμα με τα μη ανάπηρα άτομα. Αυτό αποδείξατε σήμερα και περαιτέρω αποδείξατε κάτι που λέμε εδώ και πολύ καιρό, αλλά δεν το καταλαβαίνει κανείς μας ούτε εδώ στη Βουλή ούτε και η κοινωνία, γιατί είναι ακόμη πιο δύσκολο θέμα αυτό που θα πω. Οτι, δηλαδή, η αναπηρία δεν είναι μια ιστορία βλαβών, αισθητηριακών, κινητικών, νοητικών, αλλά είναι μία κοινωνική κατασκευή. Δηλαδή, η κοινωνία αντιμετωπίζει τους αναπήρους σαν άτομα τα οποία είναι ξεχωριστά και δεν μπορούν να κάνουν τίποτα. Δεν ήταν τυχαίο ότι η Υφυπουργός Ανάπτυξης για τον τομέα Ερευνας και Καινοτομίας μίλησε για άτομα με ειδικές ανάγκες. Αυτό πια δεν το λέμε πουθενά. Δεν είναι ειδικές ανάγκες, δεν έχουν ειδικές ανάγκες τα άτομα με αναπηρία και αυτό σήμερα το κατεδαφίσατε με τον πιο εκκωφαντικό τρόπο από την ιστορία ότι μπορεί να παράξουν σήμερα πολιτιστικά προϊόντα, πολιτισμό, δηλαδή. Για τον αθλητισμό ξέραμε ήδη από το τι συμβαίνει στα άτομα με αναπηρία στους Παραολυμπιακούς Αγώνες και ξέρουμε τα τρομακτικά τους επιτεύγματα και επομένως μπορούμε σήμερα να πούμε ότι είναι οι ανάπηροι συμπολίτες μας και πρέπει να είναι ισότιμοι με τους μη ανάπηρους συμπολίτες μας, εφόσον το κράτος βοηθήσει και, βεβαίως, αν δώσει χρήματα, γιατί εκεί είναι όλη η ιστορία, για να αναπτυχθούν οι ικανότητες και οι δεξιότητες όλων των ατόμων αναπήρων και μη ανάπηρων.
Τώρα εδώ μιλάμε για τους ανάπηρους προφανώς.
Ξέρετε ότι για να πάρεις το επίδομα αναπηρίας από τα Κέντρα Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕΠΑ) αναγράφεται στο χαρτί που παίρνεις ότι είσαι ανίκανος προς εργασία.
Ο ανάπηρος δηλαδή, αναγράφεται από το κράτος όταν του δίνει ένα επίδομα το οποίο σήμερα δεν τον καλύπτει σε τίποτα. Θα έπρεπε, κύριε Πρόεδρε, τώρα, μετά από όλα αυτά να ζητήσουμε και το διπλασιασμό των επιδομάτων τουλάχιστον της αναπηρίας.
Δεν είναι ότι εμείς θέλουμε όλοι οι ανάπηροι να εργάζονται και δεν θέλουμε επιδόματα. Ωραίες κουβέντες όταν το 95% των αναπήρων στη χώρα μας δεν εργάζονται, γιατί δεν τους παρέχονται οι δυνατότητες.
Θυμάμαι με πολλή συγκίνηση τα παιδιά με νοητική αναπηρία, τα οποία δούλευαν στο πρόγραμμα των σχολικών γευμάτων. Γιατί είχαμε κάνει τότε, το 2015 -2019, ένα πρόγραμμα σχολικών γευμάτων για όλα τα σχολεία της χώρας. Στην αρχή για λίγα σχολεία και σιγά σιγά τα επεκτείναμε. Είχαμε δώσει τη δυνατότητα, εφόσον μια επιχείρηση έπαιρνε άτομα με αναπηρία να μπορεί να της δίνεται κατευθείαν το πρόγραμμα. Ετσι λοιπόν κάθε πρωί στις 11 η ώρα ερχόντουσαν στο γραφείο μου δύο κορίτσια -δεν θα τα ξεχάσω ποτέ- με νοητική υστέρηση που μου έφερναν το φαΐ της ημέρας να το δοκιμάσω. Οταν το δοκίμαζα και έλεγα, είναι εξαιρετικό, έπεφταν στην αγκαλιά μου και με φιλούσαν. Γι΄ αυτό είμαι και συγκινημένη, γιατί ακούω όλα αυτά που είπατε σήμερα.
Είδαμε όμως και τις φοβερές επιδόσεις σήμερα και είμαι πολύ συγκινημένη γιατί ήμουνα καθηγήτρια του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, κύριε Σιμόπουλε, συνάδελφοι άρα, σαράντα χρόνια. Είμαι πολύ συγκινημένη γιατί αυτό το δημόσιο πανεπιστήμιο με το δημόσιο νοσοκομείο παράγει αυτά τα εξαιρετικά αποτελέσματα με τον exoskeletos. Αυτό είναι συγκλονιστικό. Οπως, αυτό το δημόσιο σχολείο παράγει αυτά τα εξαιρετικά αποτελέσματα, δεν ξεχνώ το Μουσικό Σχολείο Αλίμου, δημόσιο σχολείο, που είχε στις τάξεις του και παιδιά με αναπηρίες όρασης αλλά και παιδιά κωφά, βαρήκοα. Στην ίδια τάξη όχι σε ειδικό σχολείο, αλλά με τρεις, τέσσερις εκπαιδευτικούς μέσα στις τάξεις που τους βοηθούσαν συνέχεια ώστε να έχουν πραγματικά ισότιμη πρόσβαση, συμπερίληψη. Μάθαμε τη λέξη συμπερίληψη. Και ποια είναι η συμπερίληψη σήμερα, όταν κόβονται οι καθηγήτριες από τα σχολεία;
Θέλω να πω και τελειώνω ότι ο exoskeletos πραγματικά δείχνει πώς μπορούν να βοηθηθούν τα άτομα με τις πιο βαριές βλάβες, αλλά και το Wizzle με έχει συγκινήσει πολύ και θέλω και να μου το δείξετε. Γιατί εσείς παιδιά φροντίζετε τις γιαγιάδες και τους παππούδες σας. Αυτό είναι η διαγενεακή αλληλεγγύη με τον πιο συγκλονιστικό τρόπο. Φανταστείτε όμως, ότι η πολιτεία δεν παρέχει δωρεάν ούτε τα εργαλεία αξιοπρέπειας, αμαξίδια, τεχνητά μέλη, πόδια, χέρια κ.λπ., ειδικά ακουστικά κ.ο.κ.. Μην το ξεχνάτε αυτό. Οταν φτιάχνετε τον εξωσκελετό να το θυμάστε αυτό.
Η κοινωνική ένταξη ξεκινάει από την παιδεία και όπως σας είπα μιλάμε για τη συμπεριληπτική παιδεία. Εκείνο που με ενδιαφέρει εμένα πάρα πολύ είναι τα ψηφιακά εργαλεία που έχουμε σήμερα. Αφήστε την τεχνητή νοημοσύνη, μιλάμε για απλά ψηφιακά εργαλεία. Εχουμε την ψηφιακή πύλη αναπηρίας. Αυτή δεν έχει διασφαλίσει σήμερα τη διαλειτουργικότητα -απλά πράγματα λέω και λυπάμαι που έφυγε κύριος Πιερρακάκης- του ΕΦΚΑ, του ΚΕΠΑ και του ΟΠΕΚΑ, ούτε ενημερώνει τους ανάπηρους για τα προσβάσιμα κτίρια και χώρους. Η ψηφιακή κάρτα είναι πάλι έντυπη, δεν είναι μικροτσίπ, ώστε να συνδέεται με τον ηλεκτρονικό φάκελο του ανάπηρου. Και βέβαια μειώθηκαν οι εκπαιδευτικοί στήριξης των αναπήρων παιδιών κ.λπ..
Θα ήθελα να σας πω, ότι πρέπει όλη η πληροφόρηση να ανεβαίνει στην Ψηφιακή Πύλη Αναπηρίας. Θα έπρεπε να χρησιμοποιήσουμε πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης και ΕΣΠΑ για την εκπαίδευση αναπήρων και μη-αναπήρων παιδιών. Χρειαζόμαστε να γίνει πραγματικά ψηφιακή η κάρτα αναπηρίας και να συνδεθεί με τον ηλεκτρονικό φάκελο του ανάπηρου για να δίνει άμεσα πρόσβαση στις παροχές που αντιστοιχούν στην τρέχουσα κατάσταση του ανάπηρου.
Θέλω όλοι εσείς που ήρθατε σήμερα και μας βοηθήσατε τόσο πολύ, αλλά και οι συνάδελφοι μου από όλα τα Κόμματα και προφανώς η Κυβέρνηση, να ξέρετε ότι σήμερα ανοίξαμε εδώ στη Βουλή ένα νέο δρόμο για να καταλάβουμε, ότι δεν μπορούμε να κρυφτούμε πίσω από το δάχτυλό μας και ότι έχουμε μεγάλες δυνατότητες για να κάνουμε μια κοινωνία της συμπερίληψης.