Για ακόμα μια χρονιά η σημερινή παγκόσμια ημέρα Υγείας και Ασφάλειας στην εργασία βρίσκει τη χώρα μας με ρεκόρ εργατικών ατυχημάτων και θανάτων σε εργατικά δυστυχήματα.
179 θάνατοι το 2023, 145 το 2024, πάνω από 50 μέχρι σήμερα για το 2025 είναι η ζοφερή πραγματικότητα απωλειών σε ανθρώπινες ζωές από εργατικά δυστυχήματα χωρίς να υπολογίζονται οι πολλαπλάσιες , σύμφωνα με τους ειδικούς απώλειες από επαγγελματικές ασθένειες, για τις οποίες δεν υπάρχει καμία καταγραφή.
Σοκαριστικά είναι και τα στοιχεία από την πρόσφατη έρευνα της Ευρωπαικής Συνομοσπονδίας Συνδικάτων σύμφωνα με την οποία, παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχουν επίσημες καταγραφές, η Ελλάδα βρίσκεται στην κορυφή σε όλους τους σχετικούς δείκτες και θεωρείται από τις χώρες με τα υψηλότερα ποσοστά επιβάρυνσης στην υγεία από προβλήματα που σχετίζονται με την εργασία, όπως η υπερβολική εργασιακή πίεση, η εργασιακή ανασφάλεια και οι χαμηλοί μισθοί.
Οι ασθένειες, οι τραυματισμοί και οι θάνατοι από εργατικά δυστυχήματα και ασθένειες που σχετίζονται με την εργασία δεν είναι τυχαία περιστατικά. Είναι αποτελέσματα συγκεκριμένων πολιτικών που στο βωμό της αύξησης της κερδοφορίας δεν διστάζουν να θυσιάζουν την υγεία των εργαζομένων και συχνά την ίδια τους τη ζωή.
Είναι αποτελέσματα των πολιτικών της κυβέρνησης που έχουν καταργήσει βασικά εργασιακά δικαιώματα και έχουν οδηγήσει σε ακραία εντατικοποίηση και ελαστικοποίηση της εργασίας, στην έλλειψη συλλογικών συμβάσεων προστασίας των εργαζομένων, στην έξαρση της εργοδοτικής αυθαιρεσίας και στη χρησιμοποίηση συχνά μη ειδικευμένου προσωπικού για μείωση του μισθολογικού και ασφαλιστικού κόστος των εργοδοτών (κυρίως στον γκρίζο χώρο των εργολαβικά εργαζόμενων και των ενοικιαζόμενων) .
Συγχρόνως βέβαια με την υποβάθμιση και υποστελέχωση των ελεγκτικών μηχανισμών και την απουσία των πολιτικών πρόληψης, μαζί με την πλήρη απουσία στρατηγικής , εργαλείων και θεσμικής οργάνωσης για τη βελτίωση των συνθηκών Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία.
Η σημερινή ζοφερή πραγματικότητα για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων μπορεί και πρέπει να αλλάξει με :
- Κατάργηση των αντεργατικών νόμων της κυβέρνησης και επαναφορά – διεύρυνση των εργασιακών δικαιωμάτων, ιδιαίτερα για τους εργαζόμενους στην επισφάλεια.
- Μείωση του εβδομαδιαίου χρόνου εργασίας χωρίς μείωση αποδοχών .
- Αναβάθμιση των ελεγκτικών μηχανισμών και συνεχείς στοχευμένους ελέγχους .
- Επικέντρωση σε πολιτικές και μέτρα πρόληψης των εργατικών ατυχημάτων και των επαγγελματικών ασθενειών, με έμφαση στους πλέον ευάλωτους εργαζόμενους.
- Θέσπιση, οργάνωση και λειτουργία Εθνικού Συστήματος Υγείας και Ασφάλειας την Εργασία.
- Λήψη των αναγκαίων μέτρων για την αντιμετώπιση των νέων κινδύνων που αναδύονται στη νέα ψηφιακή εποχή της εργασίας και από τις νέες μορφές/σχέσεις εργασίας.
- Δημιουργία ειδικού Φορέα για την Ασφάλιση του Επαγγελματικού Κινδύνου, με στόχο την άσκηση πολιτικών πρόληψης για την αποτελεσματικότερη προαγωγή και διαχείριση των θεμάτων ΥΑΕ από τις επιχειρήσεις.