Μιλώντας στην Ολομέλεια της Βουλής επί του Σ/Ν για την ενσωμάτωση Οδηγίας για την ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων στα Δ.Σ. εισηγμένων και μη επιχειρήσεων και πιλοτικά προγράμματα του Ταμείου Ανάκαμψης για ανάπηρους και παιδιά, η Θ. Φωτίου τόνισε:
Το νομοσχέδιο είναι συγκόλληση διατάξεων που δεν συνιστούν ενιαίο νομοσχέδιο. Το πρώτο μέρος αφορά την εκπρόθεσμη ενσωμάτωση Ευρωπαϊκής Οδηγίας για την ποσόστωση των γυναικών στα ΔΣ των πολύ μεγάλων εισηγμένων και μη ανωνύμων εταιρειών του ιδιωτικού και Δημοσίου τομέα. Είναι σταγόνα στον ωκεανό των έμφυλων ανισοτήτων και του χάσματος μεταξύ των φύλων στην χώρα μας. Το νομοσχέδιο ορίζει την ελάχιστη ποσόστωση της Οδηγίας 33%, στις εισηγμένες μεγάλες εταιρείες και όχι στις μη εισηγμένες ή τις εταιρείες και φορείς του Δημοσίου, π.χ. τις ΔΕΚΟ όπου ακόμα το κράτος έχει μεγάλο ποσοστά μετοχών.
Η κατάσταση των έμφυλων ανισοτήτων στη χώρα μας είναι απογοητευτική. Είμαστε τέταρτοι από το τέλος στο δείκτη ισότητας φύλων: 59,3% έναντι ευρωπαϊκού Μ.Ο. 71%. Το ποσοστό γυναικών στα Δ.Σ. των μεγάλων εισηγμένων εταιρειών είναι 22,8% έναντι 77,8% ευρωπαϊκού Μ.Ο. Μέσες μηνιαίες αποδοχές 18% περισσότερο οι άνδρες από τις γυναίκες (1802 € έναντι 1524 €). Μέση διάρκεια εργασιακού βίου: 7 χρόνια λιγότερα οι γυναίκες (37,3 οι άντρες 30,3 οι γυναίκες), συνεπώς μικρότερες συντάξεις. 6 φορές αυξήθηκε η φτώχεια για τις γυναίκες επί κυβερνήσεων Μητσοτάκη ενώ για τις ηλικιωμένες γυναίκες ο κίνδυνος φτώχειας αυξήθηκε κατά 38,5%. Στις 126.000 περισσότερους φτωχούς στα χρόνια της ΝΔ οι 107.000 ήταν γυναίκες. Η ανεργία στο διάστημα 2019-2024 έπεσε, αλλά το χάσμα των φύλων αυξάνεται. 72% το ποσοστό των γυναικών στο σύνολο των ανέργων, ενώ το 2019 ήταν 57%.
Η Νέα Αριστερά προτείνει να ορισθεί υποχρεωτικό ποσοστό 40% συμμετοχής γυναικών στο σύνολο των μελών (εκτελεστικών και μη) των εισηγμένων και μη εταιρειών και των εταιρειών και Οργανισμών του Δημοσίου, ανεξαρτήτως μεγέθους και κύκλου εργασιών
Στη συνέχεια η βουλεύτρια αναφέρθηκε στα πιλοτικά προγράμματα των άρθρων 18-24 για ανάπηρους και δικαιούχους επιδομάτων με χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης. Πρόκειται για δύο προγράμματα νομοθετημένα από το 2022 που δεν υλοποιήθηκαν ποτέ, για παρεμβάσεις προσβασιμότητας σε κατοικίες και επαγγελματικούς χώρους αναπήρων και για προώθηση στην εργασία προσώπων στο φάσμα του αυτισμού. Επίσης παρατείνεται ως το 2027, λήξη του Ταμείου Ανάκαμψης, το πρόγραμμα του Προσωπικού Βοηθού που νομοθετήθηκε το 2021 για 2000 ωφελούμενους ανάπηρους (έναντι 1 εκ. που έχουν τέτοια ανάγκη) και θα έληγε υποτίθεται το 2024 για να επεκταθεί μετά πανελλαδικά. Σήμερα το πρόγραμμα εξυπηρετεί μόνο 1.294 αναπήρους, 35% κάτω από το στόχο. Και με το νομοσχέδιο δεν τροποποιούνται στο ελάχιστο οι όροι του. Διατηρείται η κλήρωση βάσει αλγορίθμου που δημιουργεί τεράστιες αδικίες. Αποκλείονται άτομα με βαριές δια βίου αναπηρίες, π.χ. παραπληγικοί άνω των 65, ανάπηρα παιδιά με σπάνιες νόσους κάτω των 16 ετών που αποτελούν το 50% του συνόλου των σπανίων ασθενών. Επιπλέον, ο προσωπικός βοηθός δεν πρέπει να είναι κάποιος που απλώς θα βοηθάει τον ανάπηρο σε δραστηριότητες εκτός σπιτιού. Η Νέα Αριστερά προτείνει να τροποποιηθεί η ΚΥΑ του προγράμματος, επεκτείνοντας τα όρια ηλικία και κάτω των 16 και πάνω από τα 65 χρόνια και να μπορούν να ορίζονται ως προσωπικοί βοηθοί και οι διαμένοντες με τον ανάπηρο φροντιστές. Επίσης προτείνει γενναία αύξηση των επιδομάτων αναπηρίας διότι το 8% προς διετίας έχει ήδη εξαϋλωθεί από την ακρίβεια.
Η διάταξη για καταβολή του ½ των επιδομάτων ΔΥΠΑ και ΟΠΕΚΑ με προπληρωμένη κάρτα και χρηματοδότηση 10,3 εκ. € από το ταμείο Ανάκαμψης από τα οποία τα 8,5 θα πάνε σε λοταρία είναι απαράδεκτη. Δεν είναι οι ευάλωτοι δικαιούχοι επιδομάτων οι υπεύθυνοι για το μαύρο χρήμα. Την ίδια στιγμή ασυντήρητο, όπως παραδόθηκε το 2019, μένει το εξαιρετικό πληροφοριακό σύστημα του ΟΠΕΚΑ και χωρίς ενίσχυση σε προσωπικό, ΟΠΕΚΑ και Κέντρα Κοινότητας που αναλαμβάνουν διαρκώς νέες αρμοδιότητες.
Στη συνέχεια η βουλεύτρια αναφέρθηκε στο πρόγραμμα ΑΘΗΝΑ που έρχεται σε αντικατάσταση του βλαπτικού και αντιπαιδαγωγικού ΚΥΨΕΛΗ το οποίο δικαίως πετάχτηκε στον σκουπιδοτενεκέ. Ομως και αυτό το πρόγραμμα είναι ασαφές και μη ολοκληρωμένο, και τα εργαλεία του θα εκπονηθούν μετά την ψήφιση του νόμου. Δεν είναι γνωστό ποια θα είναι τα ψυχομετρικά εργαλεία που θα εφαρμοστούν, ποια η αναλογία παιδαγωγών προς παιδιά στους Β/Ν σταθμούς. Ποιοι θα εκπαιδευτούν για την πρώιμη ανίχνευση αναπτυξιακών δυσχερειών, από ποιους, με τι μεθόδους εκπαίδευσης και με τι πόρους. Αδιευκρίνιστος παραμένει ό όρος «ολοκληρωμένο παιδαγωγικό πλαίσιο για την πρώιμη παιδική ηλικία». Δεν δίνεται βάρος στην αξιολόγηση της κοινωνικο-συναισθηματικής ανάπτυξης, εκτός της γνωσιακής. Δεν συμπεριλαμβάνεται στην εκτίμηση το οικογενειακό περιβάλλον, ούτε προβλέπεται σύνδεση με τις κοινωνικές δομές των δήμων εάν διαπιστωθεί ακατάλληλη οικογένεια. Ενώ η πρόβλεψη για φύλαξη ατομικών φακέλων αξιολόγησης εγείρει ζητήματα προστασία των προσωπικών δεδομένων των παιδιών. Ενώ η πανελλαδική εφαρμογή θα χρειαστεί 5-10 χρόνια, με κίνδυνο να μην πραγματοποιηθεί αφού οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης θα έχουν εξαντληθεί στο πιλοτικό.
Με δεδομένα όλα τα παραπάνω, η Νέα Αριστερά δεν θα ψηφίσει το νομοσχέδιο.