Συνέντευξη της υποψήφιας ευρωβουλεύτριας Εφης Γιαννοπούλου στην “Εφημερίδα των Συντακτών”

«Η συγκρότηση της Νέας Αριστεράς έχει δικαιωθεί πολιτικά και ηθικά»

Η Εφη Γιαννοπούλου ασχολείται ενεργά με την πολιτική από το 2007 στην Αριστερά, δίνοντας αγώνες στους χώρους των κινημάτων ισότητας και δικαιωμάτων, του πολιτισμού και της τοπικής αυτοδιοίκησης. Υπήρξε μέλος του ΣΥΡΙΖΑ από το 2012 έως το 2023 και σήμερα της Νέας Αριστεράς, με την οποία κατεβαίνει υποψήφια στις ευρωεκλογές.

Υπήρξε δημοτική σύμβουλος στον Δήμο Αθηναίων με την Ανοιχτή Πόλη (2019-2023), μέλος της Δημοτικής Επιτροπής Ισότητας, του Δ.Σ. της Τεχνόπολης και άλλων δημοτικών οργανισμών, όπως και του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου (2015-2019). Εργάζεται ως μεταφράστρια και επιμελήτρια εκδόσεων και αρθρογραφεί με αντικείμενο την κριτική βιβλίου, την πολιτισμική κριτική και ζητήματα φύλου.

Η κυβέρνηση έχει κατηγορήσει την Αριστερά στο Ευρωκοινοβούλιο ότι υποκίνησε τη δυσφήμησή της σε υποθέσεις όπως τα Τέμπη, το ναυάγιο της Πύλου, οι υποκλοπές, η ελευθερία του Τύπου, οι επαναπροωθήσεις. Διακυβεύεται στις ευρωεκλογές ο ρόλος του Ευρωκοινοβουλίου να λειτουργεί σαν ανάχωμα στην κυβερνητική εκστρατεία συγκάλυψης;

Αυτή είναι η κυρίαρχη ρητορική της κυβέρνησης, αλλά και κομμάτων όπως οι «Δημοκράτες» του Λοβέρδου. Μιλάμε εδώ για την κατάργηση της πολιτικής, τα «συμφέροντα της χώρας» δεν έχουν το ίδιο περιεχόμενο για μας και για τη Νέα Δημοκρατία ώστε να «είμαστε ενωμένοι». Την προηγούμενη τετραετία το Ευρωκοινοβούλιο λειτούργησε θετικά ελέγχοντας την κυβέρνηση Μητσοτάκη για αυτές τις υποθέσεις, θα προσθέσω τη δολοφονία του Ζακ Κωστόπουλου. Βγήκαν ψηφίσματα που στηρίχτηκαν από την Αριστερά, τους σοσιαλιστές, τους Πράσινους, το Renew, ακόμη και από μέρος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. Η σύνθεση του νέου Ευρωκοινοβουλίου, λοιπόν, θα παίξει ρόλο. Η Νέα Αριστερά δεσμεύεται να εργαστεί ώστε, στα επόμενα τρία χρόνια διακυβέρνησης Μητσοτάκη που μας περιμένουν, να συνεχιστεί αυτός ο έλεγχος.

Πώς κρίνετε τη στάση της σημερινής Ε.Ε. στη γενοκτονία που επιχειρεί το Ισραήλ στη Γάζα;

Η γενοκτονία που συντελείται αυτή τη στιγμή στη Γάζα είναι η συμπύκνωση της ευρωπαϊκής αποτυχίας σε πολλούς τομείς, στην εξωτερική πολιτική και τη διπλωματία, στην καθυπόταξη της πολιτικής σε οικονομικά συμφέροντα και ιδεοληψίες, στην κούρσα των εξοπλισμών έναντι της στήριξης του κοινωνικού κράτους, στη δημοκρατία που πλήττεται από έναν νέου τύπου «μακαρθισμό». Υπάρχουν όμως αντιστάσεις στην Ευρώπη: η αντίδραση της νεολαίας και της ευρωπαϊκής Αριστεράς, η αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους από κάποιες χώρες. Η Παλαιστίνη γίνεται λυδία λίθος για την αξιολόγηση της ευρωπαϊκής πολιτικής και οφείλουμε να αγωνιστούμε για το δίκιο. Η στάση της ελληνικής κυβέρνησης βρίσκεται απολύτως στη λάθος πλευρά.

Οι δεξιές κυβερνήσεις ήδη προαναγγέλλουν αλλαγή του νέου Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Ασυλο σε ακόμη πιο αντιπροσφυγικές και συντηρητικές κατευθύνσεις. Η Αριστερά δείχνει να παρακολουθεί κάπως αμήχανα αυτόν τον συναγωνισμό ξενοφοβίας μεταξύ Δεξιάς και Ακροδεξιάς. Εχει χαθεί για την Αριστερά η μάχη στο προσφυγικό – μεταναστευτικό;

Εχουμε ήδη μια σημαντική οπισθοδρόμηση, ένα Σύμφωνο εχθρικό προς μετανάστες και πρόσφυγες, που δεν λύνει τα προβλήματα των χωρών πρώτης υποδοχής και ευτελίζει την ευρωπαϊκή μεταναστευτική πολιτική. Ο κίνδυνος αυστηροποίησής του είναι ορατός, στο πλαίσιο ενός φαύλου κύκλου πολιτικών που, αντί να αντιμετωπίσουν την άνοδο της Ακροδεξιάς, την κανονικοποιούν και την ενισχύουν. Ενδεικτικές για την αμηχανία της Αριστεράς είναι η διάσπαση του Die Linke και οι αντιμεταναστευτικές θέσεις του κόμματος της Βάγκενκνεχτ ή στα καθ’ ημάς η «ατζέντα Ισλαμαμπάντ» του Στ. Κασσελάκη.

Τίποτα όμως δεν λύνεται έτσι. Η φτώχεια, οι πόλεμοι, αλλά και η κλιματική κρίση θα συνεχίσουν να γεννούν μετανάστευση και προσφυγιά, ενώ η Ευρώπη είναι μια γερασμένη ήπειρος που χρειάζεται εργατικά χέρια. Η μετανάστευση είναι πλούτος για τις χώρες υποδοχής. Η Αριστερά οφείλει να δώσει τη μάχη αξιακά, ανθρωπιστικά, αλλά και προς όφελος των ευρωπαϊκών κοινωνιών. Στις διακρατικές συμφωνίες για τη μετάκληση εργαζομένων που υπογράφει η κυβέρνηση Μητσοτάκη, απαντάμε με πολιτικές ένταξης και διεκδικώντας εργασιακά και πολιτικά δικαιώματα για τους μετανάστες.

Διατυπώνεται κριτική στην Αριστερά ότι υιοθετεί τη λεγόμενη woke ατζέντα του δικαιωματισμού και ότι έτσι χάνει σε απεύθυνση σε ευρύτερα στρώματα. Η κριτική αυτή φαίνεται πως αρχίζει να υιοθετείται και από μέρος της Αριστεράς. Εχει βάση;

Ο όρος «woke ατζέντα», έτσι όπως χρησιμοποιείται σήμερα, είναι ακροδεξιάς κοπής. Στην αρχική, θετική, εκδοχή του αφορούσε κυρίως την εγρήγορση απέναντι στον φυλετικό ρατσισμό και την αποικιοκρατία. Σήμερα περιλαμβάνει, με αρνητική εννοιολόγηση, εν γένει τις πολιτικές ταυτότητας. Και ενώ πιστεύω ότι πολιτική δεν μπορούμε να κάνουμε αποκλειστικά με τις ταυτότητες –φυλής, φύλου, σεξουαλικότητας, εθνοτικές κ.ά.–, αυτό το κάνει ο νεοφιλελευθερισμός, που με τις οικονομικές κυρίως πολιτικές του αποξενώνει τα φτωχότερα στρώματα, στέκομαι απέναντι στην αντιδραστική και συντηρητική anti-woke ρητορική. Προφανώς χρειαζόμαστε αριστερό περιεχόμενο, διαθεματικότητα και ταξικό πρόσημο όταν μιλάμε για ταυτότητες. Από την άλλη, η κοινωνία έχει ακούσει μέχρι κορεσμού την πατριαρχική, αποικιοκρατική, δυτική αφήγηση σε όλες τις εκδοχές της, σήμερα έχει ανάγκη να ακούσει άλλες, εναλλακτικές, ετερόδοξες ιστορίες, ιστορίες καταπίεσης και χειραφέτησης. Πρέπει να τις ακούσει και να τους δώσει χώρο να υπάρξουν.

Το αποτέλεσμα του δεύτερου γύρου των αυτοδιοικητικών εκλογών αμφισβήτησε την αίσθηση παντοδυναμίας της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Οι ευρωεκλογές είναι ευκαιρία για να δοθεί στην κυβέρνηση μήνυμα που δεν θα μπορεί να το αγνοήσει;

Σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Θεσσαλία ο δεύτερος γύρος των αυτοδιοικητικών εκλογών έφερε συμμαχίες και νίκες, εκφράζοντας την κοινωνική αγανάκτηση ενάντια στην κυβέρνηση και τους εκλεκτούς της. Ανοιξε επίσης τον διάλογο για συγκλίσεις μεταξύ Αριστεράς και Κεντροαριστεράς. Τώρα, η κοινωνική δυσαρέσκεια θα εκφραστεί με μεγάλη διασπορά και δύσκολα θα ερμηνευτεί ως πραγματική αμφισβήτηση. Η συμμετοχή, το αριστερό πρόσημο της αμφισβήτησης και η επόμενη μέρα είναι τα κρίσιμα επίδικα των ευρωεκλογών. Σε αυτά δηλώνει δυναμικά την παρουσία της η Νέα Αριστερά.

Πιστεύετε ότι το δημοσκοπικό αποτύπωμα της Νέας Αριστεράς σήμερα δικαιώνει την επιλογή της αποχώρησης από τον ΣΥΡΙΖΑ και της συγκρότησης νέου κόμματος;

Θα έλεγα να περιμένουμε το εκλογικό αποτύπωμα, ωστόσο, ηθικά και πολιτικά, η επιλογή μας έχει ήδη δικαιωθεί. Ο ΣΥΡΙΖΑ μεταλλάσσεται σε ένα κόμμα στο οποίο καμία από εμάς δεν θα μπορούσε να υπάρξει με την καρδιά της. Καταλαμβάνει τον χώρο η υπερτροφική καρδιά του αρχηγού του, η διολίσθηση προς τα δεξιά και το lifestyle. Η Νέα Αριστερά απαντά σε ένα πολιτικό κενό και εκπροσωπεί πολίτες για τους οποίους πια δεν μπορεί να είναι απάντηση ο ΣΥΡΙΖΑ. Εχει μέλλον και θα το αποδείξει.

Ποιες είναι οι δικές σας προτεραιότητες αν εκλεγείτε στο Ευρωκοινοβούλιο;

Συμμετέχω σε μια συλλογική προσπάθεια και με αυτή τη λογική λειτουργώ. Από την άλλη είναι σημαντικό η καθεμιά να βάζει στον δημόσιο διάλογο θέματα πιο δικά της. Ετσι πέρα από τα κεντρικά επίδικα της Νέας Αριστεράς, ο πολιτισμός, τα ζητήματα του φύλου και η τοπική αυτοδιοίκηση είναι αυτά που θα όριζα ως δική μου συμβολή. Επιγραμματικά, η στήριξη της ανεξάρτητης καλλιτεχνικής δημιουργίας, τα πνευματικά δικαιώματα, ο θεσμικός και καθημερινός σεξισμός, η έμφυλη βία, η οικονομία της φροντίδας και οι συμμετοχικές διαδικασίες σε τοπικό επίπεδο, τομείς στους οποίους η χώρα μας υπολείπεται κατά πολύ, είναι οι δικές μου προτεραιότητες.