Εκκινώντας από την πεποίθηση πως η διαβούλευση και συλλογική επεξεργασία θέσεων αποτελούν σημαντικές για την Αριστερά και το πολιτικό της πρόταγμα διαδικασίες, η οργάνωση συζήτησε τα κατατεθέντα κείμενα συμβολής διεξοδικά και αποφάσισε να αποστείλει στην επιτροπή καταστατικού το ακόλουθο κείμενο. Συνιστά αποτέλεσμα συλλογικής επεξεργασίας και διαβούλευσης, η οποία μέχρι στιγμής απουσιάζει από τις διαδικασίες του υπό διαμόρφωση πολιτικού φορέα.
Ως εκ τούτου, η ανά χείρας καταγραφή των αρχών που οφείλουν να διαπερνούν το καταστατικό της Νέας Αριστεράς επιχειρεί να σηματοδοτήσει και τη μετάβαση προς ένα νέο, συλλογικό και αποτελεσματικό μοντέλο πολιτικής λειτουργίας των οργανώσεων του νέου φορέα.
Α) Ο ρόλος του Κόμματος ως πολιτικού υποκειμένου της Αριστεράς
Ως κόμμα της Αριστεράς το υπό ίδρυση κόμμα έχει συγκεκριμένες ταξικές αναφορές, οι οποίες αποτυπώνονται τόσο στις προγραμματικές θέσεις του όσο και στην εσωκομματική του λειτουργία. Στο πλαίσιο αυτό, η Νέα Αριστερά εκπροσωπεί την εργατική τάξη και τους συμμάχους της. Το στοίχημα για τη Νέα Αριστερά είναι να εξελιχθεί σε ένα κόμμα, που όχι μόνο θα εκπροσωπεί ταξικά συμφέροντα αλλά θα είναι κομματικός φορέας στον οποίο οι συγκεκριμένες κοινωνικές δυνάμεις θα συμμετέχουν ενεργά και θα διαμορφώνουν το πολιτικό της σχέδιο. Ο δημοκρατικός διάλογος, η λήψη αποφάσεων, η βούληση της πλειοψηφίας ως κανονιστική αρχή, ο σεβασμός στη μειοψηφική άποψη, η αμφίδρομη και διαμορφωτική σχέση μεταξύ κομματικής βάσης, ενδιάμεσων καθοδηγητικών οργάνων και κομματικής ηγεσίας, αποτελούν μέθοδοι συλλογής των πραγματικών ή δυνητικών στοιχείων που φέρει ο κόσμος που έχει επιλέξει να συστρατευθεί μαζί μας. Είναι τα εργαλεία, τα οποία μας επιτρέπουν να υπερασπιστούμε την πραγματωμένη ενότητά του και να τη διευρύνουμε. Είναι το απαραίτητο πλαίσιο, το οποίο εξασφαλίζει ότι η λαϊκή συμμετοχή στη Νέα Αριστερά δεν θα είναι μια στιγμιαία σκηνοθεσία συμμετοχής αλλά θα είναι
ουσιαστική και θα διευρύνεται διαρκώς. Το πολιτικό σχέδιο των δυνάμεων της Αριστεράς, εξαρτάται ουσιαστικά από την ανταπόκριση στην πρόσκληση της κομματικής και κοινωνικής βάσης να δράσουν. Το κόμμα, ως πολιτικό εργαλείο επίτευξης ενός ιστορικού σκοπού δεν είναι εξωτερικό αυτού του σκοπού.
Η ταξική πάλη ως κινητήρια δύναμη της ιστορίας δεν διεξάγεται αποκλειστικά σε επίπεδο κομματικού ανταγωνισμού, αλλά εξελίσσεται σε όλο το κοινωνικό πεδίο. Στο πλαίσιο αυτό, τα κοινωνικά κινήματα, τα οποία με τη δράση τους αποσκοπούν στην κοινωνική απελευθέρωση και τη διαμόρφωση μιας αταξικής κοινωνίας ελευθερίας, αλληλεγγύης και στην κατάργηση της εκμετάλλευσης του ανθρώπου και της φύσης από τον άνθρωπο, είναι πολιτικοί σύμμαχοι, την αυτονομία των οποίων σέβεται η Νέα Αριστερά.
Β)Η ιδιότητα του μέλους & δημοκρατικές εξασφαλίσεις
Η ιδιότητα του μέλους του κόμματος συμβαδίζει με συγκεκριμένα δικαιώματα και υποχρεώσεις, γεγονός που διαχωρίζει σαφώς τα μέλη του κόμματος από τους φίλους και άλλου είδους υποστηρικτές. Τα μέλη, μέσω της συμμετοχής τους στις οργανώσεις, συνιστούν βασικό και ουσιώδες στοιχείο του κόμματος. Ως εκ τούτου, τα καταστατικά κομμάτων της αριστεράς οφείλουν να προβλέπουν διαδικασίες και θεσμούς με τους οποίους θα εξασφαλίζουν την ισότητα των μελών και θα προστατεύουν το κόμμα από φαινόμενα γραφειοκρατίας και αρχηγισμούς (πχ. ανακλητότητα, θητείες, συνήγορος των μελών, κλήρωση, , εσωκομματικά δημοψηφίσματα κ.α.). Οι ρυθμίσεις του καταστατικού, οφείλουν να προστατεύουν το δικαίωμα διατύπωσης και δημοσιοποίησης της μειοψηφικής άποψης και την ίδια στιγμή να εξασφαλίζουν
την δεσμευτικότητα δημοκρατικά ειλημμένων αποφάσεων. Τα εκλεγμένα όργανα πρέπει να είναι μικρά και να λειτουργούν συμμετοχικά. Η συμμετοχή και η αποτελεσματικότητα δεν είναι ασυμβίβαστες έννοιες, αλλά στο κατάλληλο διαδικαστικό πλαίσιο, μπορούν να συμβάλλουν καθοριστικά στην περαιτέρω ανάπτυξη του κόμματος και στην επίτευξη των στόχων που θέτει. Στο πλαίσιο αυτό, η ψηφιακή, πανελλαδική χαρτογράφηση των μελών μέσω ενός αναλυτικού μητρώου μελών αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τον στρατηγικό σχεδιασμό και την κοινωνική γείωση της Νέας Αριστεράς.
Αποβλέποντας στην προστασία του κόμματος από διαδικασίες κρατισμού το καταστατικό οφείλει να περιλαμβάνει προβλέψεις για τη σχέση κόμματος και κοινοβουλευτικής ομάδας.
Γ) Οργανωτική διάρθρωση και πεδία παρέμβασης
Είναι σημαντικό η Νέα Αριστερά να συγκροτηθεί ως αυτόνομο κόμμα, με γνώμονα τις κοινωνικές ανάγκες και πολιτικές προκλήσεις του 21ου αιώνα. Στη βάση του παραπάνω σκεπτικού, πρέπει το πεδίο και το πλαίσιο δράσης κάθε οργανωτικής δομής να είναι σαφώς ορισμένο αλλά και να παρέχει τη σχετική αυτονομία δράσης στα μέλη του. Ετσι οι οργανώσεις του κόμματος σχηματίζονται και λειτουργούν με αναφορά σε κινηματικές διεκδικήσεις και διεργασίες σε διακριτά τοπικά ή παραγωγικά πεδία (πχ Οργάνωση Δράσης στη γειτονιά, στην εργασία, στον αγροτικό σύλλογο κλπ.), όπου και έχουν αποφασιστικό χαρακτήρα. Με σκοπό την αποτελεσματική τους παρέμβαση αλλά και την πρωτοβουλία παραγωγής πολιτικής, συνεδριάζουν βάσει προκαθορισμένης ατζέντας και καταρτίζουν σχέδιο δράσης.
Προτάσεις:
1. Οι οργανώσεις του κόμματος είναι τα κύτταρα του κόμματος. Εχουν συγκεκριμένο, συλλογικά επεξεργασμένο σχέδιο δράσης. Η έννοια του μέλους πραγματώνεται με τη συμμετοχή του σε μία Οργάνωση Δράσης (ΟΔ) του κόμματος.
1. Η ιδιότητα του πλήρους μέλους με δικαίωμα ψήφου, εκλέγειν και εκλέγεσθαι αποκτάται με απόφαση της ολομέλειας της ΟΔ ύστερα από τη συμμετοχή του μέλους στο 50% των συνεδριάσεων της ΟΔ σε μία
συγκεκριμένη περίοδο.
2. Ο κατάλογος των μελών επικαιροποιείται σε ετήσια βάση.
3. Δικαιώματα μέλους έχουν μόνο τα μέλη της Οργάνωσης Δράσης.
4. Υπερκείμενα όργανα των ΟΔ απαρτίζονται μόνο από αντιπροσώπους των ΟΔ στις οποίες αναφέρονται. Κανένας διορισμός δεν προβλέπεται.
5. Οι αντιπρόσωποι είναι ανακλητοί από το επίπεδο από το οποίο εκλέχθηκαν ή αποβάλλονται από το επίπεδο στο οποίο λειτουργούν με σχετική απόφαση του αντίστοιχου οργάνου και εγκρίνεται από την ΟΔ
του μέλους.
6. Ενα μέλος διαγράφεται μόνο από το όργανο το οποίο αποφάσισε την εγγραφή του.
7. Οι Οργανώσεις Δράσης συγκροτούνται και λειτουργούν με αναφορά σε κινηματικές διεκδικήσεις και διεργασίες σε διακριτά τοπικά ή παραγωγικά πεδία (πχ Οργάνωση Δράσης στη γειτονιά, στο εργοστάσιο,
στο σωματείο, στην αγροτικό σύλλογο κλπ). Η κοινωνική διαβίωση και η εργασία αποτελούν τα κύρια πλαίσια αναφοράς για την κομματική συγκρότηση.
8. Τα συντονιστικά των οργανώσεων δράσης έχουν ετήσια θητεία και συμμετέχουν σε αυτά μέλη της οργάνωσης μέσω κλήρωσης. Η κλήρωση περιλαμβάνει εκείνες και εκείνους που δεν έχουν συμμετάσχει έως τότε στο συντονιστικό, μέχρις ότου όλες και όλοι να περάσουν από αυτή τη θέση.
9. Στην αρχή της θητείας κάθε συντονιστικού καταρτίζεται σχέδιο δράσης, το οποίο συζητείται και συμφωνείται σε επίπεδο ολομέλειας. Στα μισά της θητείας γίνεται ένας πρώτος απολογισμός και μπορούν να γίνουν αλλαγές. Στο τέλος της θητείας υπάρχει ο απολογισμός (έγγραφος) ο οποίος συζητείται σε απολογιστική ολομέλεια. Το σχέδιο δράσης είναι γνωστοποιημένο και στο εποπτεύον και στο συντονιστικό όργανο. Η οργάνωση συνεδριάζει τουλάχιστον μια φορά τον μήνα βάσει συγκεκριμένης ατζέντας που έχει καταρτίσει το συντονιστικό.
10. Η λειτουργία των ΟΔ συντίθεται από:
➢ ισάριθμες (και διαδοχικές) κλειστές συνεδριάσεις και ανοικτές στο περιβάλλον δράσης συνελεύσεις. Στις ανοικτές συνελεύσεις μετέχουν, μαζί με τα μέλη, άτομα ανεξάρτητα από οποιαδήποτε κομματική ένταξη/ συμμετοχή σε δράσεις που οργώνονται από υπερκείμενα επίπεδα διεύθυνσης
11. Οι ΟΔ έχουν πλήρη αυτονομία στην ανάπτυξη των δραστηριοτήτων τους και δεν απαιτείται έγκριση από ανώτερο επίπεδο για σχετικές αποφάσεις τους.
12. Οι ΟΔ έχουν υποχρέωση να υλοποιούν τις αποφάσεις των υπερκείμενων οργάνων
13. Ολα τα επίπεδα κομματικής συγκρότησης επιτελούν διττό έργο:
➢ Συντονισμός: οργάνωση δράσεων των υποκείμενων οντοτήτων (μέλη, όργανα)
➢ Καθοδήγηση: επεξεργασία και προώθηση θέσεων και απόψεων γενικού ή συγκυριακού χαρακτήρα.
14. Κάθετη εσωτερική επικοινωνία: Η ΟΔ προωθεί στο υπερκείμενο επίπεδο την απόφαση της πλειοψηφίας και τυχόν μειοψηφικών διαφοροποιήσεων. Για τη διαμόρφωση της απόφασης προηγείται ψηφοφορία το αποτέλεσμα της οποίας καταγράφεται. Η ΟΔ τηρεί ενιαίο αρχείο πρακτικών συνεδριάσεων.
15. Οριζόντια εσωτερική επικοινωνία: Οι ΟΔ έχουν το δικαίωμα της οριζόντιας διακίνησης των αποφάσεων και απόψεών τους. Τα υπερκείμενα όργανα έχουν την υποχρέωση της εξασφάλισης της φιλοξενίας των απόψεων αυτών στα διαθέσιμα μέσα και διαδικασίες του κόμματος.
16. Δημοσιοποίηση απόψεων. Το μέλος ή ομάδες μελών μπορ0υν να εκφράζουν δημόσια τις απόψεις τους με την υποχρέωση να γνωστοποιείται η διαφοροποίηση.
17. Κομματική πειθαρχία. Το μέλος συμμορφώνεται και ακολουθεί τη δράση του κόμματος ανεξάρτητα από το εάν διαφωνεί με τις κατά περίπτωση αποφάσεις και ενέργειες.
18. Ηγεσία
➢ Η ηγεσία της Νέας Αριστεράς αποτελείται από δυο συμπροέδρους διαφορετικού φύλου. Και οι δύο εκλέγονται από το συνέδριο του κόμματος
19. Νομαρχιακές Οργανώσεις
➢ Το συντονιστικό τους προκύπτει μέσω εκλογικής διαδικασίας, εντούτοις δεν δύναται να είναι υποψήφιες/οι άτομα που έχουν εκλεγεί σε δυο συνεχόμενες θητείες . Η θητεία του Συντονιστικού είναι ετήσια. Καταρτίζει σχέδιο δράσης, όπως αντίστοιχα οι οργανώσεις δράσης
20.Δίκτυα
➢ Το συντονιστικό των δικτύων του κόμματος απαρτίζεται από: α) την συντονίστρια/τον συντονιστή μαζί με τον αναπληρωτή/ρια που έχουν οριστεί από την ΚΕ του κόμματος , β) ένα μέλος από κάθε Νομαρχιακή, όπως αυτό έχει οριστεί και, γ) σε αυτά συμμετέχουν οι βουλευτές/ριες που έχουν τον αντίστοιχο κοινοβουλευτικό τομέα ευθύνης. Καταρτίζουν ετήσιο σχέδιο δράσης όπως οι οργανώσεις. Διαθέτουν ομάδα επικοινωνίας.
➢ Τα δίκτυα στο κόμμα μέσω του συντονιστικού τους δημοσιεύουν την ετήσια έκθεση, όπου παρατίθενται στοιχεία, προτάσεις πολιτικής και ανάλογα πετυχημένα παραδείγματα. Η ετήσια έκθεση, συζητιέται και εγκρίνεται από την Κεντρική Επιτροπή του κόμματος. Η ετήσια έκθεση δημοσιεύεται και εκτός κόμματος, αποτελώντας έτσι μέσο προβολής των θέσεων του. Οι προτάσεις/θέσεις που προκύπτουν από τις εργασίες των δικτύων αξιοποιούνται για την συγκρότηση προγραμματικών θέσεων. Σε περίπτωση που η θέση που θα διατυπωθεί από το κόμμα διαφοροποιηθεί σημαντικά, γίνεται ενημέρωση-συζήτηση στο πλαίσιο λειτουργίας του δικτύου, όπου αιτιολογείται η διαφοροποίηση
