Συμβολή του Χρήστου Δόπτογλου για την οικονομία

ΜΕΡΙΚΕΣ ΘΕΣΕΙΣ  ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

  1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

  • Εάν περιοριζόμαστε μόνον στην κριτική των πεπραγμένων της εκάστοτε κυβέρνησης,για τα οικονομικά θέματα, γρήγορα γινόμαστε βαρετοί και αντιμετωπίζουμε τα εύλογα σχόλια: Ναι καλά είναι όλα αυτά που λέτε αλλά εσείς τι προτείνετε; 
  • Είναι ανάγκη λοιπόν να προβληθούν νέα, καινούργια πράγματα. Να δείξουμε το ΝΕΟ το φρέσκο το πρωτοποριακό. Και ιδιαίτερα στις Λαϊκές Γειτονιές που τόσο άσχημα τα πήγε ο ΣΥΡΙΖΑ στις τελευταίες εκλογές, καθώς και στις Ευρωεκλογές, ομοίως και εμείς.
  •  Πρέπει να προβληθούν τολμηρές πρωτοποριακές ιδέες με σαφή ΑΡΙΣΤΕΡΗ προοπτική που να σοκάρουν.
  •  Τα τετριμμένα δεν περνάνε, δεν πείθουνε.  Τα εφήμερα ξεφουσκώνουνε γρήγορα.
  •  Ετσι τα προβαλλόμενα πρέπει να έχουν φρεσκάδα, σταθερότητα και μακροχρόνια προοπτική. ( Χωρίς να παραμελείται η επικαιρότητα αλλά με το βάρος που της αναλογεί. Ο αντίπαλος κοιτάζει να σε παρασύρει εκεί που αισθάνεται πιο δυνατός και λίγο πολύ μέχρι σήμερα το καταφέρνει). Να καθορίζουμε εμείς το αντικείμενο της δημόσιας συζήτησης (Βασικό λάθος το ότι δεν έγινε κάτι τέτοιο την περίοδο 2019 έως το 2023). Να έχουμε εμείς την πρωτοβουλία. Να τον πιάνουμε απροετοίμαστο.
  • Η παραπέρα ανάπτυξη,εξειδίκευση και τεκμηρίωση αυτών των θέσεων μπορεί να γίνει μόνον μέσα από συλλογική δουλειά (μέσω κατάλληλων επιτροπών,επιστημόνων μαζί όμως και με απλούς ανθρώπους της καθημερινότητας, καθώς και με ανθρώπους της «πιάτσας» (για να τραβάνε φρένο όπου χρειαστεί,«originalthinktank» ) σε στενή επαφή με την βάση και με την κοινωνία. Προϋπόθεση είναι να υπάρχει το κατάλληλοοργανωτικό σχήμα και να λειτουργεί Πραγματικά Δημοκρατικάμε άμεση και διαρκή επαφή της βάσης με την ηγεσία και συνεχή εσωτερική κυκλοφορία των νέων ιδεώνκαι των πληροφοριών αμφίδρομα (από πάνω προς τα κάτω και από κάτω προς τα πάνω).

2.  ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΡΟΣ

    2.1 Ανεξάρτητα  του  αν  υπάρχει   «Ανάπτυξη» στην χώρα μας (αλήθεια  σε  όφελος  τίνος;) ή « Υφεση», υπάρχει πολύ άνισηκατανομή εισοδήματος στην χώρα μας. Ο  Συντελεστής ΤΖΙΝΙ, που μετράει σχετικά αξιόπιστα την ανισοκατανομή του εισοδήματος, υποψιάζομαι ( δεν διαθέτω προς το παρόν αξιόπιστα στοιχεία )  ότι  επιδεινώνεται συνεχώς. Υποψιάζομαι επίσης ότι την περίοδο της «κρίσης» και των μνημονίων αυτό ήταν πιο έντονο. Κατά τον Γεώργιο (όχι τον Γιωργάκη ) Παπανδρέου οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι. Εντονότερα από όλους οι συνταξιούχοι γιατί, πέρα από την ψήφο τους, δεν διαθέτουν κανένα μέσο πίεσης. Θα μπορούσε λοιπόν να γίνεται συνεχόμενα κριτική στην εκάστοτε Κυβέρνηση μέσω της παρακολούθησης του Συντελεστή ΤΖΙΝΙ (καθώς και άλλων αξιόπιστων) και κατάρριψη των επιχειρημάτων της, για την καλή πορεία της οικονομίας. Πολύ κατατοπιστικό είναι, πάνω στο θέμα αυτό, το σύγγραμμα του καθηγητή του πανεπιστημίου της Πενσυλβανίας GabrielKolko (κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία). 

    Δυστυχώς το Φορολογικό Σύστημα είναι έτσι δομημένο που αντί να αμβλείνει τις ανισότητες τις μεγενθύνει. Εδώ θα μπορούσε να υπάρξει πολύ σημαντική παρέμβαση, με κατάλληλες προτάσεις. Απαιτείται όμως προτύτερα προσεκτική προετοιμασία με συλλογική δουλειά στην οποία ασφαλώς θα συμβάλουν καθοριστικά  τα πολύ έμπειρα στελέχη που υπάρχουν.

    2.2 Παρατηρείται στην χώρα μας σταδιακή μεταβολή της εθνικότητας των  κατόχων του πλούτου κάθε μορφής. Μετατοπίζετε σε ξένους μέσω εξαγορών κυρίως και όχι παραγωγικών επενδύσεων. Το φαινόμενο αυτό προϋπήρχε ασφαλώς, επιταχύνθηκε με το ΠΑΣΟΚ και τα τελευταία χρόνια ( ομοίως και επί κυβερνήσεων ΣΥΡΙΖΑ ) έχει ξεφύγει εντελώς. Οι ΤΡΑΠΕΖΕΣ (στην πλειοψηφία τους), η τσιμεντοβιομηχανία ΑΓΕΤ, ο ΧΡΥΣΟΣ στην Χαλκιδική, η μεταλλευτική S&BΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΟΡΥΚΤΑ ( Βωξίτες, Μπετονίτες Περλίτες), το λιμάνι του Πειραιά (ΟΛΠ), ο ΟΤΕ και η COSMOTE, το σημαντικότερο μέρος της ΑΚΤΟΠΛΟΪΑΣ, οι ακτοπλοϊκές (ATTICAGROUPκαι ΑΝΕΚ) οι σιδηρόδρομοι (ΤΡΑΙΝΟΣΕ) η κατασκευαστική ΕΛΛΑΚΤΩΡ, η ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ και τόσες άλλες επιχειρήσεις όπως ΠΑΠΑΣΤΡΑΤΟΣ, ΑΒ ΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΣ, ΕΛΑΪΣ,ΣΟΚΟΛΑΤΕΣ ΠΑΥΛΙΔΗ, ΜΙΣΚΟ κ.τ.λ. έχουν περάσει στον ολοκληρωτικό έλεγχο και στην ιδιοκτησία των ξένων. Και από ότι φαίνεται έπονται και πολλές άλλες. Η μεγάλη πλειοψηφία όλων των μετοχών του χρηματιστηρίου( παραπάνω από 50 έως 60% έχει περάσει στην κατοχή των ξένων. Εκατοντάδες και χιλιάδες ακίνητα, μικρά (GoldenVisa) και μεγάλα (ξενοδοχεία, αποθηκευτικοί χώροι, logistics κ.τ.λ), έχουν περάσει στην ιδιοκτησία των ξένων. Δεν αναφέρομαι καθόλου  στο συναφές φαινόμενο της διείσδυσης του ξένου κεφαλαίου με απ ευθείας παραγωγικές επενδύσεις και όχι με εξαγορές που είναι εντελώς άλλο θέμα.

    Το φαινόμενο αυτό συνεχίζεται σήμερα και μάλιστα εντείνεται.

    Αυτό το θέμα είναι  «βούτυρο»  στο  ψωμί  της   δήθεν   πατριωτικής   ΑΚΡΟΔΕΞΙΑΣ  ( Βελόπουλος και συναφείς ) και το εκμεταλλεύεται προνομιακά και δεόντως χωρίς αντίλογο. Εμείς τι λέμε για το θέμα αυτό; Εχουμε να πούμε κάτι; Αν δεν έχουμε μήπως πρέπει να ετοιμάσουμε κάτι; Αυτό θα πει Παραγωγή Πολιτικής.

    Το παραμύθι με τις καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας του Μητσοτάκη μήπως σημαίνει τελικά: Εμείς (δηλαδή εσείς οι εργαζόμενοι) βάζουμε την εργασία ( με μισθούς πείνας ) και οι ξένοι έχουν την ιδιοκτησία και τα ανεξέλεγκτα κέρδη ( μέσω διαφόρων συναλλαγών με τις μητρικές τους εταιρίες και άλλων τεχνασμάτων ). Εμείς τι λέμε για το θέμα αυτό; Πως αντικρούουμε τις καυχησιολογίες της κυβέρνησης; Δεν πρέπει να ετοιμάσουμε κάτι;

    • Καμία κουβέντα δεν γίνεται για το ετήσιο ποσοστό του κέρδους επί των ιδίων κεφαλαίων και όχι για το περιθώριο κέρδους που είναι τελείως διαφορετικό πράγμα, καθώς και την άπληστη προσπάθεια μεγέθυνσης του, ενώ αυτό κυβερνάει την οικονομία, αλλά και την λεγόμενη παραοικονομία καθώς και το οικονομικό έγκλημα και το λαθρεμπόριο κάθε είδους ( όπλα, ναρκωτικά, άνθρωποι κ.τ.λ. ). Αυτός είναι ο βασικός νόμος του Καπιταλισμού και της κίνησης των κεφαλαίων σε τοπικό και διεθνές επίπεδο. Ο θάνατος της ισχυρής κλωστοϋφαντουργίας μας, η  λεγόμενη αποβιομηχάνιση στην Ελλάδα καθώς και η μεταφορά μιας σειράς επιχειρήσεων από Ελλάδα σε Βουλγαρία ή και αλλού οφείλεται σε αυτό. Σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα η μεταφορά της παραγωγής από την ΔΥΣΗ στις χώρες κυρίως της ΑΝΑΤΟΛΗΣ ( με όλες τις καταστροφικές συνέπειες που είχε ) οφείλεται σε αυτό και μόνον σε αυτό.  Σε αυτό οφείλονται επίσης οι συνεργασίες, συγχωνεύσεις και εξαγορές μικρών, μεγάλων και κολοσσιαίων Εταιριών που κάθε μέρα ακούμε να ανακοινώνονται. Είναι καθημερινή επιβεβαίωση για τον νόμο του Marx περί ανισόμετρης ανάπτυξης του Καπιταλισμού. Πολύ ενδιαφέρον θα είχε κατά την γνώμη μου η έρευνα του ποσοστού του κέρδους επί των ιδίων κεφαλαίων ( και όχι του περιθωρίου κέρδους που είναι άλλο πράγμα ) ανά κλάδο ή τομέα της οικονομίας σε εθνικό ή και διεθνές επίπεδο με σκοπό την  ερμηνεία των όσων συμβαίνουν στον παγκόσμιο χώρο, την εξαγωγή πολιτικών ασφαλών και τεκμηριωμένων συμπερασμάτων, την στοιχειοθέτηση θεμάτων προς διεκδίκηση και την προβολή τους μέσω κατάλληλης  καμπάνιας.

    Αυτήν την μελέτη κάνουν όλη μέρα τα λεγόμενα «GoldenBoys»που ασχολούνται με τα λεγόμενα «χρηματοοικονομικά» και τις «αγορές» και βάσει αυτού καθορίζουν την κίνηση των κεφαλαίων σε τοπικό και διεθνές επίπεδο.

    Τι μπορεί να γίνει όμως για το θέμα αυτό;;; να τεθούν όρια;;; Το υπερβάλλον κέρδος να πηγαίνει στο Δημόσιο;;;  Η κάτι άλλο;;;;Η έρευνα του θέματος απαιτεί προσεκτική σκέψη και συλλογική δουλειά.

    3.    ΕΙΔΙΚΟ ΜΕΡΟΣ (Το ΝΕΟ το ΦΡΕΣΚΟ το ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΟ)

    3.1. Τον τελευταίο καιρό  διαβάζουμε κάθε μέρα για τα τεράστια καθαρά κέρδη, μετά από φόρους και αποσβέσεις, των Τραπεζών και πολλών μεγάλων εταιριών πχ η Τράπεζα ΠΕΙΡΑΙΩΣ, η ΔΕΗ, τα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ, η MOTOROIL(Βαρδινογιάννης) ο ΚΑΡΕΛΙΑΣ στην Καλαμάτα, και αρκετές άλλες, που είναι για κάθε μία από αυτές πολλές εκατοντάδες εκατομμύρια ΕΥΡΩ. Για αρκετές είναι και πάνω από 500 εκατομμύρια ΕΥΡΩ ετησίως. Να καθιερωθεί λοιπόν με νόμο ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ απ ευθείας συμμετοχή των μισθωτών εργαζομένων κάθε  επιχειρήσεως στα  ( διανεμόμενα ή επανεπενδυόμενα ) ετήσια καθαρά και μετά την φορολογία κέρδη ή μερίσματα των πάσης φύσεως εταιριών. (ενδεχόμενα, ίσως από κάποιο μέγεθος επιχείρησης  και πάνω ) Στην αρχή κάποιο μικρότερο ποσοστό το οποίο αργότερα θα μπορεί να αυξηθεί. Από το ποσοστό αυτό θα μπορεί να παρακρατείτε ένα μέρος υπέρ των Δημοσίων Υπαλλήλων και των Συνταξιούχων πάσης φύσεως. Να υπάρχει υποχρεωτικός έλεγχος από έμπειρο, ειδικό και έμπιστο εκπρόσωπο των εργαζομένων. Ετσι αποφεύγεται ίσως και ένα μέρος της φοροδιαφυγής ( είναι πιθανή βέβαια η συμμετοχή στην φοροκλοπή και των εργαζομένων, αλλά και σε αυτήν την περίπτωση βελτιώνεται το εισόδημα τους). Ηδη η MOTOROIL (Βαρδινογιάννης) και ο ΚΑΡΕΛΙΑΣ στην Καλαμάτα διανέμουν, κάθε χρόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό βέβαια από τα κέρδη τους (πολύ σημαντικό όμως για τις απολαβές των εργαζομένων),σε ΟΛΟ το προσωπικό όμως και όχι μόνον στα στελέχη (bonus) που είναι κάτι άλλο που συνηθίζεται σε πάρα πολλές επιχειρήσεις . Παλαιότερα ο Αριστόβουλος Πετζετάκης είχε παραχωρήσει και Μετοχές. Τα ίδια κάνουν και αρκετές μεγάλες εταιρίες στο εξωτερικό για να εξασφαλίσουν την συναίνεση των εργαζομένων τους ( σε τελευταία ανάλυση τους συμφέρει, γιατί με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζουν αφοσιωμένους εργαζόμενους ).

    Θα μπορούσε να πει κανείς, μα καλά ζητάμε να γίνουν οι μισθωτοί εργαζόμενοι συνεταίροι με το κεφάλαιο; ΑΣΦΑΛΩΣ ΚΑΙ ΟΧΙ. Για να είναι κανείς συνεταίρος προϋποτίθεται συμμετοχή στο κεφάλαιο. Και στην παραπάνω περίπτωση οι μισθωτοί εργαζόμενοι δεν θα συνεισφέρουν το παραμικρό. Ούτε σημαίνει ότι θα σταματήσουν τις απαιτήσεις και τους αγώνες τους για αξιοπρεπείς μισθούς. Ο μισθός, μισθός και η συμμετοχή στα κέρδη, συμμετοχή στα κέρδη. Στο κάτω-κάτω της γραφής, η συμμετοχή των μισθωτών εργαζομένων στα κέρδη της επιχείρησης, είναι η υποχρεωτική επιστροφή ενός μέρους της απλήρωτης εργασίας τους που καρπούνται οι ιδιοκτήτες της εταιρίας. Το ποσοστό αυτό θα μπορεί σταδιακά να αυξάνεται.

    Μια τέτοια θέση ( Ισως Παγκόσμια Πρωτοπορία ) είναι κατά την γνώμη μου κατάλληλη και  για την προβολή της σε Πανευρωπαϊκό επίπεδο. Είναι πολύ δύσκολο και εξαιρετικά αμφίβολο εάν μπορεί κανείς να αντιτάξει κάτι.

    Ετσι ασφαλώς διεμβολίζεται και το ΚΚΕ ( Που δεν έχει μιλήσει ποτέ για κάτι τέτοιο. Γιατί άραγε;Μήπως γιατί μάλλον έρχεται σε σύγκρουση με την βασική του Στρατηγική; Που είναι η ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΤΟΥ, δηλαδή: όλα μέσα από αυτό……. εμείς  για εσάς …).

    Πιστεύω ότι αν προβληθεί κατάλληλα μια τέτοια θέση θα περιορισθεί η μετατόπιση οπαδών και ψηφοφόρων του παλαιού ΣΥΡΙΖΑ προς το ΚΚΕ που παρατηρείτε στις τελευταίες δημοσκοπήσεις και θα στραφούν (τουλάχιστον ένα μέρος τους) προς εμάς.

    Αντιλαμβάνομαι όμως (από τις συζητήσεις που έχω κάνει) ότι η υιοθέτηση μιας τέτοιας θέσης φοβίζει μερικούς. Το παράδοξο είναι ότι φοβίζει περισσότερο κάποιους δικούς μας από ότι φοβίζει αστούς κεντρώους ακόμα και δεξιούς, οι οποίοι το αποδέχονται. Ειλικρινά αυτό μου δημιουργεί μεγάλη έκπληξη. 

    Θα μπορούσε κάποιος να παρατηρήσει ( με κακή αλλά και με καλή πρόθεση ): ότι ναι εντάξει με τα κέρδη αλλά με τις ενδεχόμενες ζημίες τι θα γίνεται; Δεν θα συμμετέχουν και οι μισθωτοί εργαζόμενοι; Ασφαλώς και θα μπορούσε να γίνει αυτό, ίσως από ένα βαθμό συμμετοχής και επάνω. Θα έπαιζε μάλιστα και καταλυτικό ρόλο ( σε βάθος χρόνου )στην συνειδητοποίηση των εργαζομένων. Αυτό όμως προϋποθέτει άμεση και αποφασιστική συμμετοχή στην Διοίκηση των επιχειρήσεων των μισθωτών εργαζομένων και τον σοβαρότερο ( σε πραγματικό χρόνο ) έλεγχο των πεπραγμένων. Αυτό όμως προϋποθέτει μεγάλες και ευρύτερες κοινωνικοπολιτικές αλλαγές και η κοινωνία αλλά και οι ίδιοι οι εργαζόμενοι δεν δείχνουν να είναι ακόμα ώριμοι για κάτι τέτοιο.

    Η ζωή έχει αποδείξει ότι στο τέλος επικρατεί το καινούργιο, είτε τεχνικά, είτε οικονομικά είτε στρατιωτικά, είτε τέλος πολιτικά. Απειρα τα παραδείγματα της Ιστορίας.

    Ας το τολμήσουμε.

    Δοπτόγλου Χρήστος          Νέο Ηράκλειο Αττικής

    Μοιράσου το: