Ο Ευ. Τσακαλώτος, κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Νέας Αριστεράς, στη συζήτηση για το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, ξεκίνησε την τοποθέτησή του αναφερόμενος στο συνεχιζόμενο δράμα που εκτυλίσσεται στην Παλαιστίνη, ρωτώντας την κυβέρνηση αν εξακολουθούν να ισχύουν οι δηλώσεις του Κυβερνητικού Εκπροσώπου, καθώς, σύμφωνα με τον κ. Π.Μαρινάκη, το ένταλμα σύλληψης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου έναντι του Νετανιάχου και του Γκάλαντ δεν βοηθάει. Αραγε παιδιά πρέπει να πεθάνουν για να αλλάξει στάση η κυβέρνηση, αναρωτήθηκε.
Στη συνέχεια απευθυνόμενος στον κ. Χατζηδάκη, επισήμανε τις δηλώσεις που έκανε ο Υπουργός Οικονομικών του Ισραήλ Μπεζαλέλ Σμότριτς τον Αύγουστο, όταν είπε ότι η λιμοκτονία εκατομμυρίων Παλαιστινίων μπορεί να είναι δικαιολογημένη και ηθική, αλλά και τις πιο πρόσφατες όπου είπε ότι το Ισραήλ μπορεί να κατακτήσει τη Λωρίδα της Γάζας και δεν πρέπει να φοβάται να το λέει, ότι υπάρχουν οι συνθήκες έτσι ώστε στα επόμενα δύο χρόνια να μειωθεί κατά το ήμισυ ο τοπικός παλαιστινιακός πληθυσμός μέσω μιας «εθελοντικής μετανάστευσης», μια πολιτική γενοκτονίας ουσιαστικά. Με λίγα λόγια ο Ισραηλινός Υπουργός Οικονομικών περιέγραψε την πολιτική της χώρας του, η οποία συνοψίζεται στην προσάρτηση Παλαιστινιακών εδαφών και στον εποικισμό τους – μια πολιτική που αφορά τόσο τη λωρίδα της Γάζας όσο και τη Δυτική Οχθη – με στόχο το μεγάλο Ισραήλ. Λαμβάνοντας τα παραπάνω υπόψη, ο κ. Τσακαλώτος ρώτησε τον κ. Χατζηδάκη αν θα πρέπει να απευθυνθεί στους ομολόγους του Υπ. Οικονομικών στην Ευρώπη ώστε να αντιμετωπίζουν τον κ. Σμότριτς ως persona non grata και να μην κάνουν συναντήσεις με αυτόν. Η ιστορία, είπε απευθυνόμενος στον κ. Χατζηδάκη, θα μας ρωτήσει όλους τι κάναμε και αν κάναμε αρκετά για να αντιμετωπίσουμε τη γενοκτονία στην Παλαιστίνη.
Αναφερόμενος στις ρυθμίσεις του νομοσχεδίου για τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών ο κ. Τσακαλώτος είπε ότι δεν θα αλλάξει την κατάσταση στασιμότητας που υπάρχει στην οικονομία. Γιατί με την παρούσα ρύθμιση ένας εργαζόμενος που λαμβάνει €1.200 – το μέσο μισθό δηλαδή – θα δει αύξηση περίπου €84 ευρώ το χρόνο. Ταυτόχρονα οι επιχειρήσεις που έχουν μέχρι 10 εργαζόμενους – το 88% των
επιχειρήσεων σύμφωνα με την Εργάνη – θα δουν ένα όφελος μέχρι €1.000 ευρώ. Τα παραπάνω οφέλη δεν θα αλλάξουν την πραγματικότητα ούτε για τους εργαζόμενους ούτε για τις επιχειρήσεις. Δεν θα αλλάξει την κατάσταση στασιμότητας. Οι μόνοι κερδισμένοι θα είναι οι μεγάλες επιχειρήσεις που έχουν πολλούς εργαζόμενους και άρα θα δουν σημαντικό όφελος. Και αντιθέτως με ότι λέει η κυβέρνηση, η μείωση των
κρατήσεων, είπε ο κ. Τσακαλώτος, δεν δικαιολογείται από το ύψος της φοροασφαλιστικής σφήνας (tax wedge – η διαφορά μεταξύ του μισθού που λαμβάνει ο εργαζόμενος και του συνολικού κόστους για την επιχείρηση), αφού, η Ελλάδα με 35% βρίσκεται δεν απέχει από το μ.ο. της Ευρώπης (38,6%). Από τι εξαρτάται η ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα; Η ίδια η νεοκλασσική θεωρία, την οποία υπηρετεί η ΝΔ, δεν λέει ότι εξαρτάται από το αν πάμε καλύτερα από κάποια άλλη χώρα, αλλά είναι από το αν βελτιώνεται η παραγωγικότητα. Δηλαδή αν αυξήσεις την παραγωγικότητα στην Ελλάδα η ευημερία θα βελτιωθεί ασχέτως με τι γίνεται σε άλλες χώρες. Αρα το βασικό για να είμαστε ανταγωνιστικοί δεν είναι να ακολουθήσουμε τη συνταγή του κ. Πισσαρίδη, να κάνουμε δηλαδή συγχωνεύσεις και να μειώσουμε το κόστος παραγωγής. Αντιθέτως πρέπει έχουμε ένα σχέδιο για να αυξηθεί η παραγωγικότητα και η ευημερία. Γίνεται αυτό; Διεθνώς είμαστε πλέον σε μια φάση που τελειώνει παντού η λογική ότι το κράτος θα δίνει κάτι στον ιδιωτικό τομέα (επιδοτήσεις, φοροαπαλλαγές κλπ), χωρίς να παίρνει τίποτα. Η ΝΔ ίσως είναι η τελευταία κυβέρνηση που εξακολουθεί να το υποστηρίζει αυτό. Πρέπει όμως να τελειώσει το να δίνουμε διευκολύνσεις χωρίς ανταλλάγματα, χωρίς μια στρατηγική για την αύξηση της παραγωγικότητας, με έμφαση σε συγκεκριμένους, κρίσιμους στους τομείς, με την ανάπτυξη των κατάλληλων τεχνολογιών για τη συνολική στήριξη της οικονομίας. Θα πρέπει τα κίνητρα να δίνονται γιατί επιθυμούμε να στοχεύσουμε επενδύσεις σε συγκεκριμένους τομείς. Και το νομοσχέδιο για άλλη μια φορά κάνει το αντίθετο, δίνει κίνητρα και διευκολύνσεις χωρίς στρατηγική και ανταλλάγματα.
Η επόμενη κριτική, συνέχισε ο κ. Τσακαλώτος, αφορά τους θεσμούς. Σύμφωνα με το προτελευταίο βιβλίο των Acemoglu και Johnson δεν μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη χωρίς να υπάρχει ένα θεσμικό πλαίσιο το οποίο να μπορεί να το εμπιστευτεί ο κόσμος. Προφανώς εδώ περιλαμβάνονται και οι παρακολουθήσεις, αυτά που έγιναν με τον κ. Ράμμο, αυτά που έγιναν στα Τέμπη. Για να υπάρχει το αίσθημα πίστης στους θεσμούς θα πρέπει η κυβέρνηση να μην κάνει αυθαιρεσίες.
Στο παρόν νομοσχέδιο η κυβέρνηση φέρνει ρυθμίσεις για το προσωπικό της Αρχής για την Καταπολέμησης του Ξεπλύματος Χρήματος και λέει ότι από εδώ και πέρα συστήνονται οργανικές θέσεις στην Αρχή που θα καταλαμβάνονται από μόνιμο προσωπικό. Και ενώ στη δημόσια διαβούλευση στο νομοσχέδιο μπορούσαν να πάρουν αυτές τις θέσεις άτομα που υπηρετούν στην Ελληνική Αστυνομία, στο νομοσχέδιο που κατατέθηκε προς ψήφιση αυτοί εξαιρέθηκαν. Δεν είναι κατανοητό τι έχει συμβεί και δεν δίνει θεσμική βεβαιότητα, αφού δημιουργεί εικόνα όπου η κυβέρνηση νομοθετεί κατά το δοκούν αδιαφορώντας για το θεσμικό πλαίσιο. Ομοίως, συνέχισε ο κ. Τσακαλώτος, το ίδιο συμβαίνει και στην ΑΑΔΕ. Στο νομοσχέδιο προβλέπει ότι ο Διοικητής θα μπορεί να έχει και δεύτερη και τρίτη πενταετία. Την ίδια στιγμή που, για παράδειγμα, διευθυντές της ΑΑΔΕ μπορούν να είναι μόλις τρία χρόνια σε μία θέση για να αποτρέπεται η διαφθορά.
Για την ΑΑΔΕ, αντί η κυβέρνηση να δημιουργεί θέσεις για 3 υποδιοικητές θα έπρεπε να μελετήσει την έκθεση του IRS (ο αμερικανικός φοροεισπρακτικός μηχανισμός) ο οποίος υπολογίζει ότι $1 δαπάνης για έλεγχο στο μέσο πολίτη φέρνει έσοδα $2, ενώ την ίδια στιγμή αν ο έλεγχος γίνει στα πλουσιότερα στρώματα – και λαμβάνοντας υπόψη την αυξημένη συμμόρφωση τα επόμενα χρόνια – τα έσοδα φτάνουν τα $12. Εδώ βλέπουμε και πάλι αυτό που λέμε ψεύτικες εξοικονομήσεις. Η κυβέρνηση δεν ξοδεύει τώρα σε ελεγκτές για να καταπολεμήσει τη φοροδιαφυγή και στο μέλλον αυτό θα εμφανιστεί με αυξημένα ελλείμματα.
Τέλος, όσον αφορά την πρόσληψη στην ΑΑΔΕ διευθυντών από τον ιδιωτικό τομέα. Από τη μια αυτό δεν βοηθάει το δημόσιο τομέα. Βοηθάει βέβαια των ιδιωτικό αφού, σύμφωνα με το φαινόμενο που ονομάζεται «σύνδρομο της περιστρεφόμενης πόρτας» οι άνθρωποι του ιδιωτικού τομέα μαθαίνουν από μέσα τη λειτουργία του δημοσίου και στη συνέχεια πουλάνε αυτή τη γνώση στον ιδιωτικό τομέα. Με λίγα λόγια οι διευθυντές αυτοί δεν θα έχουν στόχο την ενίσχυση του δημοσίου αλλά κάνουν επένδυση στον εαυτό τους πάνω στις πλάτες του δημοσίου. Από την άλλη η στρατηγική αυτή έχει ως αποτέλεσμα αυτό που η Μαζουκάτο λέει «μωροποίηση του δημοσίου»: αντί να επενδύεται στις ικανότητες των δημοσίων υπαλλήλων η κυβέρνηση συνεχώς τους αποδυναμώνει, είτε με τις αναθέσεις σε εξωτερικούς συμβούλους είτε με την πρόσληψη διευθυντών από τον ιδιωτικό τομέα. Το νομοσχέδιο, είπε ο κ. Τσακαλώτος κλείνοντας, είναι κομμάτι του προϋπολογισμού, αφού υλοποιεί βασικές πολιτικές εξαγγελίες της κυβέρνησης. Ομως αυτό που η κυβέρνηση πουλάει ως σταθερότητα είναι στασιμότητα. Αν ο λαός είναι ευχαριστημένος με τις πολιτικές της κυβέρνησης θα είναι ευχαριστημένος και με το παρόν νομοσχέδιο. Αλλά αυτό είναι μάλλον απίθανο να κρατήσει.
