Λάθος λύση που επελέγη μέσα από παράνομες διαδικασίες, μνημείο αυθαιρεσίας του περιβάλλοντος Μητσοτάκη, είναι η επέκταση του Αρχαιολογικού Μουσείου προς την Πατησίων
Κυρώνουμε σήμερα μία δωρεά του ζεύγους Λάτση, ύψους έως 40 εκατομμυρίων, για να γίνουν οι μελέτες εφαρμογής μιας αρχιτεκτονικής πρότασης που επελέγη ως επικρατέστερη σε κλειστό διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό.
Ως νέα αριστερά ισχυριζόμαστε, τόσο ότι τα δεδομένα που δόθηκαν στο διεθνή διαγωνισμό ήταν λανθασμένα και οδήγησαν τους συμμετέχοντες σε λάθος προτάσεις, όσο και ότι αυτή καθαυτή η διαδικασία ήταν παράνομη.
Γιατί τα δεδομένα που δόθηκαν στο διαγωνισμό ήταν λάθος; Διότι η ιδέα προέκυψε, όπως ομολογούν ο Πρωθυπουργός και η κ. Μενδώνη από μία «παρέα», άτυπη και όλως διόλου αναρμόδια το 2017. Σε αυτή μετείχαν η σύζυγος του πρωθυπουργού Μαρέβα Γκραμπόφσκι , η κ. Μενδώνη, και κάποιοι άλλοι που ποτέ δεν μάθαμε τα ονόματά τους όσο κι αν ρωτήσαμε. Αυτή η «παρέα» είχε την άποψη ότι το Αρχαιολογικό Μουσείο έπρεπε να επεκταθεί διότι οι θησαυροί του δεν χωρούν στο υφιστάμενο κτίριο και ότι έπρεπε να συνδεθεί υπογείως με το Ακροπόλ ακρός κάτω από την Πατησίων.
Το σχέδιο αυτό ήταν εντελώς λανθασμένο, όπως αποδεικνύεται εκ των υστέρων. Η σύνδεση με το Ακροπόλ ακρός εγκαταλείφθηκε πολύ γρήγορα, μας έμεινε όμως η επέκταση υπογείως στο χώρο μπροστά από το Μουσείο.
Πράγματι, το Αρχαιολογικό Μουσείο έπρεπε να επεκταθεί υπογείως, όχι όμως στο χώρο μπροστά από το υπάρχον κτίριο, αλλά δίπλα, στην οδό Τοσίτσα, πρόταση που είχε υποβάλει και επεξεργαστεί η Αρχιτεκτονική Σχολή του ΕΜΠ από τη δεκαετία του 90 και μετά.
Γιατί, όταν λέμε «υπόγεια επέκταση Μουσείου», δεν πρόκειται για μικρά δωματιάκια, κάτω από το έδαφος, αλλά για αίθουσες με μεγάλα ύψη, επομένως η επιφάνεια του εδάφους δεν μένει εκεί που είναι σήμερα.
Ετσι, με την επιλεγείσα λύση, το υφιστάμενο έδαφος μπροστά στο Μουσείο υποχρεωτικά ανυψώνεται πάνω από τέσσερα μέτρα στο μέτωπο της Πατησίων. Καταστρέφεται επομένως η εικόνα-τοπόσημο του Αρχαιολογικού Μουσείου για την πόλη των Αθηνών αλλά και διεθνώς.
Να ξέρετε όλοι λοιπόν ότι ψηφίζοντας σήμερα τι συγκεκριμένη δωρεά, βάζετε το λιθαράκι σας για να καταστραφεί ένα τοπόσημο – σύμβολο της πόλης. Το Αρχαιολογικό Μουσείο όπως το ξέρουμε θα το βλέπουμε πλέον μόνο με drone.
Ρωτήσαμε πολλές φορές ποια ήταν η ομάδα των «ειδημόνων» που το 2017 συσκέφτηκε και πήρε αυτές τις πρωτοβουλίες. Απάντηση δεν πήραμε και, βεβαίως, η κ. Μενδώνη δεν εκτιμά το Δημόσιο Ελληνικό Πανεπιστήμιο, ούτε την Αρχιτεκτονική Σχολή του ΕΜΠ και αγνοεί επιδεικτικά τη γνώμη των ειδικών. Οπως την αγνοούν και όλοι οι «ειδήμονες» μέλη της συγκεκριμένη ομάδας περί την κ. Γκραμπόφκσι.
Σήμερα λοιπόν, έρχεται το ελληνικό τμήμα του ICOMOS (Διεθνές Συμβούλιο Μνημείων και Τοποθεσιών, δηλαδή ο τεχνικοί σύμβουλοι της UNESCO) να επικρίνει σφοδρά αυτή τη λύση: «Ενώ η πρόταση της μελέτης διακηρύσσει πως φιλοδοξεί σε μια αρμονική ισορροπία, ανάμεσα στην υφιστάμενη αρχιτεκτονική σύνθεση και στη νέα επέκταση, κάτι τέτοιο δεν φαίνεται στην πράξη. Αντίθετα, δημιουργείται μια σειρά περιορισμών, καθώς το πεδίο μπροστά από το Μουσείο ανυψώνεται και περικλείεται με κτιριακά μέτωπα, που αποκόβουν τη θέα της μνημειακής του πρόσοψης, από το άμεσο αστικό περιβάλλον».
Αλλά όχι μόνον αυτό, αλλά η ανακοίνωση μιλάει και για τον κίνδυνο να αποβληθεί το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο από τον Οργανισμό Πολιτιστικής Κληρονομιάς, λόγω της μετατροπής του σε Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου του οποίου η κυβέρνηση διορίζει τη διοίκηση. Ετσι θα προχωρήσετε στον εκσυγχρονισμό των μουσείων; Είδαμε και τα άλλα μουσεία που μετατρέψατε σε ΝΠΔΔ με διορισμένη διοίκηση, πάνε από το κακό στο χειρότερο.
Η διαδικασία ανάδειξης της συγκεκριμένης πρότασης είναι μνημείο παράκαμψης της ελληνικής νομοθεσίας. Είχα συμμετάσχει στον διαγωνισμό για το Μουσείο της Ακρόπολης, όπου και πήρα το τρίτο βραβείο, και ξέρω πολύ καλά πόσο παράνομη είναι η τωρινή διαγωνιστική διαδικασία.
Αντί το Υπουργείο Πολιτισμού να προκηρύξει έναν διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό, σύμφωνα με τις προδιαγραφές της Διεθνούς Ενωσης Αρχιτεκτόνων (UIA) της UNESCO, επέλεξε αυθαίρετα, με ΥΑ της κ. Μενδώνη, να οργανώσει έναν κλειστό διαγωνισμό, με 10 μόνον γραφεία και μάλιστα του εξωτερικού, αναθέτοντας στα ελληνικά αρχιτεκτονικά γραφεία τον υποβαθμισμένο, δευτερεύοντα, ρόλο του συνεργαζόμενου.
Αυτή η επιλογή, όπως υπογραμμίζει το ελληνικό Τμήμα του ICOMOS αποκλείει την ελεύθερη συμμετοχή της αρχιτεκτονικής σκέψης, την ελεύθερη διακίνηση νεών ιδεών. Και, πολύ χειρότερα, απαξιώνει τους Ελληνες εμπειρογνώμονες και απαξιώνει σε διεθνές επίπεδο και με τρόπο προσβλητικό, την πολιτισμική ταυτότητα της χώρας.
Ο διαγωνισμός διεξήχθη όχι σύμφωνα με το ισχύον νομοθετικό, πλαίσιο για δημόσια έργα, αλλά υπό την εποπτεία ιδιωτικής εταιρείας υποστήριξης, που μάλιστα εδρεύει στο εξωτερικό.
Η Επιτροπή Αξιολόγησης διορίσθηκε εντελώς αυθαίρετα, από το Υπ. Πολιτισμού, κατά παράβαση ακόμη και της σχετικής Υ.Α. Η σύνθεση της Επιτροπής παραβιάζει ουσιώδεις πρόνοιες του νόμου για ένα διαγωνισμό αρχιτεκτονικού αντικειμένου, όπως π.χ. ότι η πλειοψηφία των μελών της Επιτροπής Αξιολόγησης πρέπει να είναι αρχιτέκτονες ή πολεοδόμοι, χωροτάκτες αρχιτέκτονες. Ο παράνομος διαγωνισμός του Υπουργείου Πολιτισμού προκάλεσε τις αντιδράσεις των θεσμικών φορέων. Μάλιστα, ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων και η Πανελλήνια Ενωση Αρχιτεκτόνων έχουν καταφύγει στο Σ.τ.Ε, η απόφαση του οποίου αναμένεται το φθινόπωρο.
Συνεπώς, η διαδικασία της δωρεάς και ειδικότερα τα άρθρα 3 και 12 της σύμβασης που εισάγεται ως σώμα με το άρθρο 3 του νομοσχεδίου, βρίσκονται στον αέρα. Τι θα γίνει εάν δεν τηρηθεί το πολύ περιορισμένο χρονοδιάγραμμα του έργου της μελέτης εφαρμογής που ορίζεται στη σύμβαση σε 36 μήνες; Θα ισχύσει η με ποινή της λύσης της σύμβασης και άρσης της δωρεάς; Να επισημάνω ότι το αντίστοιχο διάστημα για το Μουσείο της Ακρόπολης ήταν 6 χρόνια.
Θα αναφερθώ και στην Επιτροπή Παρακολούθησης του έργου, όπως αναφέρεται στο άρθρο 7 της σύμβασης, Είναι πολύ περίεργο που στο νόμο, αντίθετα από ό,τι κάνετε πάντα, ορίζετε τα πρόσωπα της Επιτροπής, όχι απλώς με τις ιδιότητές τους στο Υπουργείο Πολιτισμού (π.χ. διευθυντής κάποιας διεύθυνσης ή προϊστάμενος τμήματος, αλλά ονομαστικά. Θέλετε τόσο πολύ να είναι της απόλυτης επιλογής σας.
Εδώ, βλέπουμε, δηλαδή, ότι η παράταξη «του μένουμε Ευρώπη» αντιμετωπίζει τη χώρα μας, όχι ως μέλος της Ε.Ε., αλλά ως τριτοκοσμικό κράτος. Του οποίου ο Πρωθυπουργός, εφαρμόζει ιδιότυπες πολιτισμικές αντιθεσμικές, παράνομες και αδιαφανείς πολιτικές της δικής του επιλογής. Πρωτοφανές φαινόμενο για τέτοια θέματα σε παγκόσμια κλίμακα.
Επιπλέον, ο δωρητές, κυρία Υπουργέ, θα έπρεπε να αντιμετωπίζουν τη δωρεά ως μέσο ενίσχυσης του κράτους, και όχι διαιώνισης του ονόματός τους, όπως ορίζεται στο άρθρο 9. Δεν βρισκόμαστε στην εποχή ίδρυσης του Μετσοβίου Πολυτεχνείου, το 1878, όπου οι Αβέρωφ – Τοσίτσας, εκ Μετσόβου ευεργέτες, απαθανατίστηκαν στο όνομα του ιδρύματος και τις διπλανές οδούς. Είμαστε ενάμιση αιώνα μετά κι εσείς λειτουργείτε με τον ίδιο τρόπο.
Θα έπρεπε όμως να ξέρουν και ποια ακριβώς λανθασμένη λύση επιλέγουν να χρηματοδοτήσουν με τη δωρεά τους. Μία μελέτη που θα δημιουργήσει τεράστια προβλήματα στο χώρο, το Μουσείο, την πόλη και τη διεθνή εικόνα της χώρας μας. στο ίδιο το Μουσείο.
Τελειώνοντας, θα ήθελα να αναφερθώ στην έκκληση του εισηγητή της πλειοψηφίας να υπερψηφίσουμε το νομοσχέδιο διότι ο πολιτισμός είναι υπεράνω ιδεολογικών και πολιτικών διαφορών και πρέπει να είμαστε όλοι ενωμένοι. Πού το είδατε αυτό; Ακόμη και στη eurovision, η πολιτική συνείδηση των δημιουργών του πολιτισμού έγινε ολοφάνερη με την ποικιλόμορφη υποστήριξη του Παλαιστινιακού λαού και την καταδίκη του Ισραήλ. Ο πολιτισμός είναι εξόχως πολιτικός και γι αυτό η Νέα Αριστερά δηλώνει ότι θα καταψηφίσει το νομοσχέδιο.
