Αδιαφάνεια και ευνοιοκρατία στην επιλογή Προϊσταμένων της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ)
Τα άρθρα 26 και 27 του ν. 4389/2016, όπως ισχύουν, ρυθμίζουν τα θέματα επιλογής και αξιολόγησης προϊσταμένων της Αρχής, εισάγοντας αντικειμενικά και μετρήσιμα κριτήρια αξιολόγησης των υποψηφίων για θέσεις ευθύνης σύμφωνα με όσα ισχύουν στον υπόλοιπο δημόσιο τομέα. Ειδικότερα, σύμφωνα με το νόμο, μοριοδοτούνται (α) τα τυπικά εκπαιδευτικά προσόντα και τα προσόντα επαγγελματικής κατάρτισης, (β) η εργασιακή εμπειρία και η άσκηση καθηκόντων ευθύνης, (γ) η υπηρεσιακή αξιολόγηση και (δ) η δομημένη συνέντευξη.
Περαιτέρω με την παρ. 6 του άρθρου 27 παρέχεται εξουσιοδοτική ευχέρεια στον Διοικητή της ΑΑΔΕ, κατόπιν σύμφωνης γνώμης του Συμβουλίου Διοίκησης, να εξειδικεύσει την πολιτική της Αρχής σε ό,τι αφορά στην περιοδική εναλλαγή των προϊσταμένων, τη δυνατότητα ανανέωσης της θητείας στην ίδια θέση ευθύνης και κάθε συναφές θέμα, λαμβανομένης υπόψη της ιδιαιτερότητας των θέσεων και των ειδικότερων συνθηκών.
Η όλη διαδικασία ρυθμίζεται κανονιστικά από την ΔΔΑΔ Γ 1076146 ΕΞ 2021/03-09-2021 Απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ σύμφωνα, με την οποία, ωστόσο, τα συμβούλια επιλογής προϊσταμένων οποιουδήποτε επιπέδου, δηλαδή τα συλλογικά όργανα που διενεργούν την προφορική συνέντευξη και -όπου προβλέπεται -τη γραπτή δοκιμασία, είναι απλώς γνωμοδοτικά, μη δεσμευτικά δηλαδή για την τελική απόφαση του Διοικητή. Αυτό σημαίνει ότι δίνεται στον Διοικητή της ΑΑΔΕ η δυνατότητα παράκαμψης της βαθμολογικής κατάταξης και άρα μη επιλογής των υποψηφίων βάση σειράς κατάταξης, περιοριζόμενος απλώς στη διατύπωση «ειδικής αιτιολογίας». Επισημαίνεται ότι η εν λόγω δυνατότητα δεν φαίνεται να βρίσκει έρεισμα στην εξουσιοδοτική διάταξη της παρ. 6 του άρθρου 27 του ν. 4389/2016 και άρα παραβιάζει, επί της ουσίας, τον ίδιο τον ιδρυτικό νόμο της ΑΑΔΕ.
Περαιτέρω, σύμφωνα, πάντα, με την ΔΔΑΔ Γ 1076146 ΕΞ 2021/03-09-2021 Απόφαση, η λίστα κατάταξης των υποψηφίων που προκρίνονται στη διαδικασία της προφορικής συνέντευξης και –όπου προβλέπεται– της γραπτής δοκιμασίας περιέχει έως και δεκαπέντε (15) υποψηφίους και όχι επτά (7) όπως ισχύει για το υπόλοιπο Δημόσιο.
Περαιτέρω, σύμφωνα πάντα με τις καταγγελίες που έχουν περιέλθει σε γνώση μας, από τα μέσα του έτους 2022 χρησιμοποιείται ευρέως το «κόψιμο υποψηφίων» με βαθμολογίες κάτω από τη βάση στην προφορική συνέντευξη –και όπου προβλέπεται στη γραπτή εξέταση– βάσει της παρ. 1 του άρθρου 4 του ν. 4915/2022 (Α’ 63) που τροποποιεί την παρ. 3 του άρθρου 85 του ν. 3528/2007 (Α’ 26). Οι υποψήφιοι που γνωρίζουμε πως έχουν βρεθεί κάτω από τη βάση και άρα αποκλείονται αυτοδίκαια από τη διαδικασία επιλογής «τυχαίνει» να είναι υψηλών τυπικών και ουσιαστικών προσόντων, καθώς είναι κάτοχοι διδακτορικών ή απόφοιτοι της ΕΣΔΔΑ και με υψηλότατη βαθμολογία υπηρεσιακών αξιολογήσεων.
Με άλλα λόγια, προσοντούχοι υποψήφιοι αποκλείονται λόγω χαμηλής βαθμολογίας στη συνέντευξη, ενισχύοντας το καθεστώς αδιαφάνειας και αφήνοντας εύλογες απορίες για τον τρόπο επιλογής των επιτυχόντων. Σε ορισμένες μάλιστα περιπτώσεις ακόμα και για θέσεις επιτελικής ευθύνης έχει επιλεχθεί το νούμερο δεκαπέντε (15) στην κατάταξη πριν τη συνέντευξη – χωρίς να χρειαστεί να εκτεθεί ο Διοικητής της ΑΑΔΕ διατυπώνοντας «ειδική αιτιολογία».
Περαιτέρω, η τήρηση των πρακτικών της δομημένης συνέντευξης γίνεται χειρόγραφα χωρίς δηλαδή την –αυτονόητη– χρήση μέσων όπως η βιντεοσκόπηση ή η μαγνητοφώνηση.
Στα παραπάνω, προστίθεται η μη δημοσιοποίηση στοιχείων της διαδικασίας, όπως για παράδειγμα ο πίνακας κατάταξης των υποψηφίων πριν και μετά τη διαδικασία της δομημένης συνέντευξης, τα βιογραφικά, οι βαθμολογίες προφορικής συνέντευξης και γραπτών.
Τέλος, σύμφωνα πάντα με τις καταγγελίες, τα σχετικά στοιχεία δίνονται μόνο σε όσους τα αιτηθούν, μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα και με το «σταγονόμετρο» και –συχνά– αφού έχει παρέλθει η προθεσμία προσφυγής στα Διοικητικά Δικαστήρια με προφανή σκοπό τη μεθοδευμένη αποστέρηση του συνταγματικά κατοχυρωμένου δικαιώματος δικαστικής προστασίας (άρθρο 20 Σ).
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
- Βάσει ποιας ακριβώς εξουσιοδοτικής διάταξης του ν. 4389/2016, δηλαδή του ιδρυτικού νόμου της ΑΑΔΕ, εδράζεται η δυνατότητα θέσπισης γνωμοδοτικών συμβουλίων επιλογής προϊσταμένων και παράκαμψης της βαθμολογικής κατάταξης βάσει «ειδικής αιτιολογίας»;
- Το Συμβούλιο Διοίκησης της ΑΑΔΕ έχει παράσχει σύμφωνη γνώμη επί της ΔΔΑΔ Γ 1076146 ΕΞ 2021/03-09-2021;
- Πώς δικαιολογεί η ΑΑΔΕ το γεγονός ότι εξαιρετικά προσοντούχοι υπάλληλοί της, κυρίως απόφοιτοι της ΕΣΔΔΑ ή/και κάτοχοι διδακτορικού, με υψηλότατες αξιολογήσεις στην υπαλληλική τους πορεία, «κόβονται» στην προφορική συνέντευξη με βαθμολογίες λίγο κάτω του 5/10;
- Σε πόσες θέσεις ευθύνης ως προς το σύνολο των θέσεων ευθύνης έχει γίνει χρήση της «ειδικής αιτιολογίας» από την 01-01-2017 έως τη θέση σε ισχύ της παρ. 1 του άρθρου 4 του ν. 4915/2022;
- Σε πόσες θέσεις ευθύνης ως προς το σύνολο των θέσεων ευθύνης έχει γίνει χρήση της «ειδικής αιτιολογίας» από τη θέση σε ισχύ της παρ. 1 του άρθρου 4 του ν. 4915/2022 έως και σήμερα;
- Πόσοι υποψήφιοι αποκλείστηκαν από τη διαδικασία της συνέντευξης βάσει της παρ. 1 του άρθρου 4 του ν. 4915/2022 ως προς το σύνολο των υποψηφίων από την αρχή ισχύος της ως άνω διάταξης; Πόσοι ήταν οι απόφοιτοι ΕΣΔΔΑ, οι κάτοχοι συναφών διδακτορικών τίτλων, οι κάτοχοι μη συναφών διδακτορικών τίτλων και οι κάτοχοι άνω του ενός (1) μεταπτυχιακού τίτλου ο ένας (1) εκ των οποίων είναι συναφής;
- Γιατί σύμφωνα πάντα με το κανονιστικό πλαίσιο που ισχύει μόνο στην ΑΑΔΕ, η λίστα κατάταξης των υποψηφίων που προκρίνονται στη διαδικασία της προφορικής συνέντευξης, περιέχει έως και δεκαπέντε (15) υποψηφίους και όχι επτά (7) όπως ισχύει για το υπόλοιπο Δημόσιο;
- Ποιο σκοπό εξυπηρετεί η μη βιντεοσκόπηση ή/και μαγνητοφώνηση της διαδικασίας της δομημένης συνέντευξης ώστε να είναι ευχερής και πέραν αμφισβήτησης και η ορθή τήρηση των πρακτικών αλλά και η αξιολόγηση της συνέντευξης πέρα από την ενίσχυση της αδιαφάνειας και της ευνοιοκρατίας;
- Ποιο σκοπό εξυπηρετεί η μη δημοσιοποίηση του πίνακα μοριοδότησης και κατάταξης των υποψηφίων σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας επιλογής, ούτε καν, δε, μετά το πέρας αυτής, πέρα από την ενίσχυση της αδιαφάνειας και της ευνοιοκρατίας;
- Δεδομένων των ανωτέρω καταγγελιών είναι στις προθέσεις της Κυβέρνησης η κατάργηση της διάταξης του ν.4915/2022 για «κάτω από τη βάση» σε προφορική συνέντευξη;
Οι ερωτώντες Βουλευτές
Τζανακόπουλος Δημήτρης
Αχτσιόγλου Ευτυχία (Εφη)
Ηλιόπουλος Αθανάσιος (Νάσος)
Τσακαλώτος Ευκλείδης
