Κατά την πρόσφατη συνάντησή του με την Ιταλίδα ομόλογό του Τζόρτζια Μελόνι, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε ότι η ιταλική πλευρά δεσμεύτηκε να υλοποιήσει επενδύσεις ύψους 360 εκ. ευρώ στον ελληνικό σιδηρόδρομο για καινούρια τρένα και αμαξοστάσια. Ταυτόχρονα, η ελληνική πλευρά δεσμεύτηκε να επενδύσει 400 εκ. ευρώ για την αναβάθμιση του δικτύου και την επισκευή αυτού λόγω της πλημμύρας Daniel, και την εγκατάσταση των πιο σύγχρονων συστημάτων ασφαλείας.
Αυτό που παρέλειψε, βέβαια, ο Πρωθυπουργός να μας υπενθυμίσει είναι ότι τρία χρόνια νωρίτερα η κυβέρνησή του χάρισε στην Hellenic Train σχεδόν 600 εκ. ευρώ τροποποιώντας το προηγούμενο αντίστοιχο μνημόνιο συνεργασίας που κυβέρνηση και εταιρεία είχαν υπογράψει.
Ειδικότερα, στα τέλη του 2019, ο τότε υπουργός Μεταφορών και Υποδομών Κώστας Καραμανλής και ο διευθύνων σύμβουλος της Hellenic Train υπέγραψαν μνημόνιο συνεργασίας το οποίο περιελάμβανε, από την πλευρά της εταιρίας, επενδύσεις στον ελληνικό σιδηρόδρομο της τάξης των 600-750 εκ. ευρώ που αφορούσαν νέο τροχαίο υλικό και ανακατασκευές του παλαιού, νέες τεχνολογίες και επενδύσεις σε ακίνητα της ΓΑΙΑΟΣΕ, ενώ η ελληνική πλευρά δεσμευόταν για την υλοποίηση συγκεκριμένων τεχνικών έργων με επίκεντρο την ασφάλεια των σιδηροδρόμων.
Η τελική σύμβαση εισήχθη προς ψήφιση στη βουλή το 2022 αλλά οι υποχρεώσεις της εταιρίας για επενδύσεις είχαν εξαφανιστεί. Το ίδιο ίσχυε φυσικά και για τις υποχρεώσεις της κυβέρνησης να ολοκληρώσει το σύστημα ETCS και τη σηματοδότηση. Οι τραγικές καθυστερήσεις της κυβέρνησης και οι εκπτώσεις στην ασφάλεια του σιδηροδρόμου συνετέλεσαν στο να μην μπορέσει να αποτραπεί το τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη.
Η εμπειρία δείχνει ότι ο κίνδυνος να «εξαφανιστούν» και αυτές οι επενδύσεις στα επόμενα χρόνια είναι υψηλός. Εξάλλου οι σχέσεις της ελληνικής κυβέρνησης με την εταιρεία μάλλον είναι άριστες, όπως φαίνεται από τη σιωπηρή συμφωνία για ακύρωση του προηγούμενου μνημονίου συνεργασίας αλλά και από την επιλογή της εταιρείας να απολύσει των συνδικαλιστή των μηχανοδηγών κ. Γενιδούνια, που προειδοποιούσε για τα προβλήματα ασφάλειας των σιδηροδρόμων πριν από το δυστύχημα στα Τέμπη, τη στιγμή που ήρθε στη βουλή η δικογραφία για τις ευθύνες του πρώην Υπουργού κ. Καραμανλή, καθώς και τεσσάρων υφυπουργών της Νέας Δημοκρατίας.
Εχοντας υπόψη ότι
- Η ασφάλεια των σιδηροδρόμων είναι απόλυτη προτεραιότητα
- Οι επενδύσεις στο σιδηρόδρομο είναι απαραίτητες για να διασφαλιστεί η ασφαλής και απρόσκοπτη λειτουργία
- Η κυβέρνηση σήμερα πανηγυρίζει για μια συμφωνία που προβλέπει τις μισές σε ύψος επενδύσεις από αυτές που η εταιρεία δεσμευόταν να υλοποιήσει το 2019
- Το προηγούμενο μνημόνιο συνεργασίας εταιρείας – κυβέρνησης τροποποιήθηκε δραστικά
- Οι επενδύσεις είναι απαραίτητες όχι μόνο στο δίκτυο που λειτουργεί αλλά και για την επαναλειτουργία γραμμών που έχουν εγκαταλειφθεί, αλλά και για την επέκταση του δικτύου
- Οι κεφαλαιακές απαιτήσεις για επένδυση στην επέκταση του σιδηροδρόμου είναι τεράστιες και μόνο το δημόσιο μπορεί να αναλάβει
Ερωτάται ο Υπουργός:
- Γιατί η σημερινή συμφωνία είναι καλύτερη από τη συμφωνία του 2019 που ποτέ δεν υλοποιήθηκε;
- Είναι οι επενδύσεις ύψους 360 εκ. ευρώ από τη Hellenic Train καλύτερες από τις επενδύσεις ύψους 700 εκ. ευρώ;
- Εγγυάται ότι αυτή τη φορά θα τηρηθούν οι δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν από την κυβέρνηση και την εταιρεία;
- Πιστεύει ότι ο ιδιωτικός τομέας μπορεί να κάνει όλες τις απαραίτητες επενδύσεις για να φτάσει ο ελληνικός σιδηρόδρομος σε επίπεδα αντίστοιχα των ευρωπαϊκών;
- Εξετάζει την επανακρατικοποίηση της Hellenic Train έτσι ώστε ο σιδηρόδρομος να επανέλθει σε δημόσιο έλεγχο όπως συμβαίνει σε χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο;
Οι ερωτώντες Βουλευτές
Τσακαλώτος Ευκλείδης
Ζεϊμπέκ Χουσεΐν
Ηλιόπουλος Αθανάσιος (Νάσος)
Πέρκα Θεοπίστη (Πέτη)
Τζανακόπουλος Δημήτριος
Τζούφη Μερόπη
Χαρίτσης Αλέξανδρος (Αλέξης)
