Μοναδική στρατηγική της κυβέρνησης ΝΔ η διαρκής επιβάρυνση των καταναλωτών ρεύματος
Οι αυξήσεις στους λογαριασμούς ρεύματος δεν έχουν τέλος καθώς αποτελούν στρατηγική επιλογή καθ’ όλη την περίοδο διακυβέρνησης της χώρας από τη ΝΔ. Η νέα “κανονικότητα” εδώ και τεσσεράμισι έτη είναι τα ακριβά τιμολόγια με την πρώην κατά πλειοψηφία Δημόσια ΔΕΗ να έχει κεντρικό ρόλο στις συνεχιζόμενες αυξήσεις εξαιτίας της δεσπόζουσας θέσης της στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.
Η Ελλάδα κάθε έτος ανεβαίνει στο “βάθρο” της ακρίβειας στη χονδρική τιμή ρεύματος στην Ευρώπη. Μάλιστα για το 2023, σύμφωνα με πρόσφατο δελτίο του ΙΟΒΕ, η χονδρική τιμή ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα έκλεισε σε υψηλότερα επίπεδα κατά 40% έως και 50%, σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές αγορές και κατά 42% από την τιμή στο NordPool, που διαμορφώθηκε στα 72,42 ευρώ/MWh.
Αφετηρία της συνεχιζόμενης αυτής πορείας επιβαρύνσεων για τους καταναλωτές αποτέλεσαν οι αυξήσεις στο τιμολόγιο της ΔΕΗ τον Σεπτέμβριο του 2019, με πρόσχημα τη σωτηρία της. Ακολούθησε η λειτουργία της νέας δομής της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, Μοντέλου-Στόχου, τον Νοέμβριο του 2020, χωρίς επαρκή έλεγχο και ρύθμιση με αποτέλεσμα την εμφάνιση πρακτικών χειραγώγησης τιμών στη αγορά επόμενης μέρας από τους πρώτες μήνες εφαρμογής του νέου μοντέλου. Και πάλι η ΔΕΗ είχε και έχει κεντρικό ρόλο σε αυτές τις πρακτικές.
Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με τα λεγόμενα του Προέδρου της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ), Α. Δαγούμα τον Ιούνιο του 2022, η ΡΑΑΕΥ έχει κοινοποιήσει το σύνολο στοιχείων για τα τιμολόγια ανά τάση, με δικαστικό επιμελητή, στην Επιτροπή Ανταγωνισμού για να ελέγξει εναρμονισμένες πρακτικές και κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης. Το πόρισμα της Αρχής αναζητείται ακόμη ενώ, ανησυχία για την εξέλιξη της εν λόγω έρευνας γεννά και η πρόσφατη αλλαγή Προέδρου της Επιτροπής Ανταγωνισμού για περαιτέρω καθυστερήσεις.
Αγνωστο παραμένει επίσης ποιο είναι τελικά το αποτέλεσμα του Μνημονίου Συνεργασίας που στις 25/09/2020 υπογράφηκε μεταξύ της τότε ΡΑΕ και της Επιτροπής Ανταγωνισμού για την εποπτεία της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και τη διασφάλιση του υγιούς ανταγωνισμού, δεδομένου ότι έχουν περάσει πάνω από τρία (3) έτη από την υπογραφή του.
Η δε εισήγηση του Προέδρου της ΡΑΑΕΥ για επιστροφή 67 εκατ. ευρώ από “παιχνίδια” στην Αγορά Εξισορρόπησης τους πρώτους μήνες εφαρμογής του Μοντέλου-Στόχου δεν έχει γίνει έως και σήμερα δεκτή από την ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Συνεπώς και δεν έχει επιστραφεί το εν λόγω ποσό στους καταναλωτές.
Οι αυξήσεις στα τιμολόγια “κανονικοποιήθηκαν”, έγιναν δηλαδή κανόνας όταν η ΔΕΗ, που εκπροσωπεί και τα περισσότερα ρολόγια, εφάρμοσε, στις 5 Αυγούστου του 2021, τη γνωστή σε όλους τους καταναλωτές ρήτρα αναπροσαρμογής. Οι αυξήσεις που οδήγησαν σε πρωτόγνωρα υψηλές τιμές κλιμακώθηκαν περαιτέρω κατά την εκκίνηση της πολεμικής σύγκρουσης στην Ουκρανία και την άνοδο των τιμών φυσικού αερίου στο Ολλανδικό TTF. Η εξωγενής αυτή παράμετρος “επικάθησε” και όξυνε περαιτέρω τις ενδογενείς παραμέτρους και στρεβλώσεις στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα.
Οσον αφορά τη ρήτρα αναπροσαρμογής “καταργήθηκε” διά της ενσωμάτωσής της στους λογαριασμούς ρεύματος των προμηθευτών και επανήλθε πάλι με το νέο πολύχρωμο σύστημα τιμολόγησης που προέβλεψε με το άρθρο 17 του ν. 5066/2023. Στη συνέχεια με την Υπουργική Απόφαση (ΥΠΕΝ/ΔΗΕ/120637/2107/2023) ορίστηκε ο μηχανισμός αναπροσαρμογής η επαναφορά δηλαδή της ρήτρας αναπροσαρμογής με νέο όνομα.
Σαν να μην ήταν αρκετά όλα τα παραπάνω, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θ. Σκυλακάκης ανακοίνωσε μάλλον για επικοινωνιακούς λόγους μηνιαία καταμέτρηση των λογαριασμών ρεύματος από τον Ιανουάριο του 2024. Σήμερα η καταμέτρηση γίνεται κάθε τέσσερις (4) μήνες, με την έκδοση του εκκαθαριστικού λογαριασμού και ο ενδιάμεσος έναντι λογαριασμός εκδίδεται βάσει των προηγούμενων καταναλώσεων. Γνώριζε άραγε ο Υπουργός όταν προέβη στη σχετική δήλωση ή δεν τον είχαν ενημερώσει ακόμη πως μηνιαία καταμέτρηση σημαίνει τετραπλασιασμό των συνεργείων των εργολάβων για καταμέτρηση και κατά συνέπεια, τετραπλασιασμό της σχετικής δαπάνης του ΔΕΔΔΗΕ, η οποία επιβαρύνει τους καταναλωτές;
Με ανακοίνωσή του ο ΔΕΔΔΗΕ αναφέρει ότι έχει υποβάλλει αίτημα αναθεώρησης του ετήσιου εγκεκριμένου εσόδου του στη ΡΑΑΕΥ, το οποίο περιλαμβάνει πρόσθετα έσοδα περί τα 40,3εκατ. ευρώ στην κατηγορία των μη ελεγχόμενων δαπανών. Συγκεκριμένα εκ των οποίων περί τα 24,4 εκατ. ευρώ αφορούν στις πρόσθετες δαπάνες για τις ζώνες πυροπροστασίας και περί τα 15,9 εκατ. ευρώ στο πρόσθετο κόστος της μηνιαίας καταμέτρησης.
Επιβεβαιώνει δηλαδή την πρόσθετη επιβάρυνση των καταναλωτών.
Σημειώνεται ότι το Μεσοσταθμικό Κόστος Κεφαλαίου (WACC) του ΔΕΔΔΗΕ αυξήθηκε τον περασμένο Ιούλιο από 6,7% (+14,5%) για τη διετία 2023-2024 στο 7,66%. Η αύξηση αυτή εφαρμόστηκε μάλιστα αναδρομικά, κάτι που οδήγησε σε επιπρόσθετη επιβάρυνση των καταναλωτών κατά 32 εκατ. περίπου για το 2023. Είχε προηγηθεί τον περασμένο Μάιο και άλλη αύξηση στις χρεώσεις του κατά 49% ιδιωτικοποιημένου με επιλογή της κυβέρνησης ΝΔ, ΔΕΔΔΗΕ με βάση την ισχύ σύνδεσης που έφτασε ακόμη και στο 752,7% για τη μοναδιαία πάγια χρέωση, με σκοπό ο Διαχειριστής να καλύψει δαπάνες και επενδύσεις, όπως ισχυριζόταν.
Την ίδια στιγμή η ΡΑΑΕΥ αποφάσισε τη διατήρηση των χρεώσεων στα σημερινά επίπεδα των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) και του Ειδικού Τέλους Μείωσης Εκπομπών Αερίων Ρύπων (ΕΤΜΕΑΡ) για το 2024, παρά τα ελλείμματα που έχει “επιτύχει” η κυβέρνηση στους εν λόγω λογαριασμούς και πολλά δημοσιεύματα το τελευταίο διάστημα που έκαναν λόγο για κάλυψη των ελλειμμάτων μέσω αυξήσεων στις χρεώσεις ΥΚΩ και ΕΤΜΕΑΡ.
Επειδή η επιβάρυνση των καταναλωτών έχει μετατραπεί σε κανόνα επί κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας
Επειδή οι καταναλωτές δεν αντέχουν πρόσθετες επιβαρύνσεις στους λογαριασμούς ρεύματος
Επειδή για τη Νέα Αριστερά το ρεύμα δεν είναι αγαθό πολυτελείας αλλά κοινό αγαθό
Επειδή το ρεύμα ως αγαθό έχει κοινωνικό και αναπτυξιακό χαρακτήρα και συνεπώς η κυβέρνηση οφείλει να διασφαλίζει την πρόσβασή στο αγαθό αυτό σε προσιτές τιμές για τα νοικοκυριά αλλά και για τους παραγωγικούς φορείς στην Ελλάδα
Ερωτώνται ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η ΡΑΑΕΥ και η Επιτροπή Ανταγωνισμού:
- Δεσμεύεται η κυβέρνηση ότι δεν θα επιβαρύνει τους καταναλωτές μέσω των λογαριασμών ρεύματος για να καλύψει τα ελλείμματα που η ίδια δημιούργησε στους λογαριασμούς ΕΛΥΚΩ και ΕΤΜΕΑΡ;
- Με ποιον τρόπο θα καλύψει τα ελλείμματα;
- Δεσμεύεται ότι οι καταναλωτές δεν θα πληρώσουν την επικοινωνιακού χαρακτήρα εξαγγελία του κ. Σκυλακάκη για μηνιαία καταμέτρηση κατανάλωσης ρεύματος από τον Ιανουάριο 2024;
- Για ποιο λόγο το ΥΠΕΝ δεν έχει δεχθεί και εκτελέσει την εισήγηση της ΡΑΑΕΥ για την επιστροφή 67 εκατ. ευρώστους καταναλωτές από τα “παιχνίδια” εκατομμυρίων στην Αγορά Εξισορρόπησης τους πρώτους μήνες εφαρμογής του Μοντέλου-Στόχου; Σκοπεύει να το κάνει άμεσα;
- Πότε αναμένεται το πόρισμα της έρευνας της Επιτροπής Ανταγωνισμού για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας;
- Ποια τα αποτελέσματα του Μνημονίου Συνεργασίας μεταξύ ΡΑΑΕΥ και Επιτροπής Ανταγωνισμού; Σκοπεύει να το ανανεώσει σύντομα ή η ανανέωσή του έχει επέλθει ήδη αφού έχουν περάσει τρία (3) έτη από την υπογραφή του;
- Ποια είναι η γνώμη της ΡΑΑΕΥ για το αίτημα αναθεώρησης του ετήσιου εγκεκριμένου εσόδου του ΔΕΔΔΗΕ, το οποίο περιλαμβάνει πρόσθετα έσοδα 40,3 εκατ. ευρώ εκ των οποίων περί τα 24,4 εκατ. ευρώ αφορούν στις πρόσθετες δαπάνες για τις ζώνες πυροπροστασίας και περί τα 15,9 εκατ. ευρώ στο πρόσθετο κόστος της μηνιαίας καταμέτρησης;
- Πώς αιτιολογεί η ΡΑΑΕΥ το γεγονός ότι η Ελλάδα κατατάσσεται τα τελευταία έτη στο “βάθρο” ακρίβειας στις τιμές ρεύματος στην Αγορά Επόμενης Μέρας;
- Σε ποιες συστάσεις και παρεμβάσεις θα προβεί η ΡΑΑΕΥ για να αρθούν οι όποιες στρεβλώσεις στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας που οδηγούν σε υψηλές τιμές στη χονδρική αγορά;
- Ποια είναι η γνώμη της ΡΑΑΕΥ για την αύξηση στο WACC του ΔΕΔΔΗΕ από 6,7% σε 7,66% (+14,5%) για τη διετία 2023-2024 στο 7,66%; Πώς αιτιολογεί την εν λόγω αύξηση;
Να κατατεθούν:
- Το πόρισμα της Επιτροπής Ανταγωνισμού και τυχόν συστάσεις για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας
- Τα αποτελέσματα του Μνημονίου Συνεργασίας μεταξύ της ΡΑΑΕΥ και της Επιτροπής Ανταγωνισμού
- Η εισήγηση της ΡΑΑΕΥ προς το ΥΠΕΝ για την επιστροφή των 67εκατ. ευρώ στους καταναλωτές από την Αγορά Εξισορρόπησης
- Αιτιολογημένη γνώμη, εισήγηση της ΡΑΑΕΥ για το αίτημα αναθεώρησης του ετήσιου εγκεκριμένου εσόδου του ΔΕΔΔΗΕ με πρόσθετα έσοδα 40,3 εκατ. ευρώ
Οι ερωτώντες και αιτούντες Βουλευτές
Πέρκα Θεοπίστη (Πέτη)
Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σία)
Αχτσιόγλου Ευτυχία (Εφη)
Ζεϊμπέκ Χουσεΐν
Ηλιόπουλος Αθανάσιος (Νάσος)
Φερχάτ Οζγκιούρ
Τζανακόπουλος Δημήτριος
Τζούφη Μερόπη
Τσακαλώτος Ευκλείδης
Φωτίου Θεανώ
Χαρίτσης Αλέξανδρος (Αλέξης)