Η δίκη των 9 της Πύλου ως (ακόμη ένα) πεδίο κρατικής αυθαιρεσίας
Την Τρίτη 21 Μαΐου 2024, ξεκινάει στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων της Καλαμάτας η δίκη των 9 Αιγύπτιων που διασώθηκαν από το πολύνεκρο ναυάγιο της 14ης Ιουνίου 2023 στα ανοιχτά της Πύλου. Οι 9 από τους 104 διασωθέντες βρίσκονται κατηγορούμενοι ως «διακινητές», για τα αδικήματα της πρόκλησης ναυαγίου, της διακίνησης, της σύστασης εγκληματικής οργάνωσης και της παράνομης εισόδου.
Τα αδικήματα της διακίνησης και της πρόκλησης ναυαγίου ακούγονται μάλλον στα αυτιά μας φοβερά. Υπάρχει όμως έδαφος για τις κατηγορίες αυτές;
Πρόκληση ναυαγίου: το ελληνικό λιμενικό, που επί 24 ώρες παρακολουθούσε το σκάφος Adriana, αν υπήρχε κίνδυνος ναυαγίου γιατί δεν επενέβη νωρίτερα; Και γιατί διαλαλεί σε όλους τους τόνους ότι οι επιβαίνοντες αρνήθηκαν τη βοήθεια που τους προσφέρθηκε; Και αφού αρνήθηκαν τη βοήθεια που τους προσφέρθηκε, γιατί το λιμενικό είχε ρίξει κάβο στο αλιευτικό σκάφος;
Η απόδοση της κατηγορίας για την “πρόκληση ναυαγίου” σε πρόσωπα που ήταν οι ίδιοι πρόσφυγες και διακινούμενοι, αποπροσανατολίζει τη δικαστική έρευνα και δίνει την εντύπωση ότι επιδιώκεται η συγκάλυψη των ευθυνών των αρμοδίων για τη διάσωση αρχών (ελληνικών και ευρωπαϊκών), που δεν έπραξαν όσα όφειλαν για την διάσωση των επιβαινόντων. Από τις δημοσιογραφικές έρευνες και τις μαρτυρίες των διασωθέντων προκύπτει ότι τόσο το ελληνικό Λιμενικό όσο και ο Frontex γνώριζαν και παρακολουθούσαν την κατάσταση κινδύνου του πλοίου για τουλάχιστον 24 ώρες, αλλά δεν πραγματοποίησαν επιχείρηση διάσωσης. Αντίθετα, ξεκίνησαν επιχείρηση παράνομης απομάκρυνσης (pushback).
Διακίνηση: το αλιευτικό σκάφος βυθίστηκε στα διεθνή ύδατα, στη ζώνη έρευνας και διάσωσης ευθύνης του ελληνικού λιμενικού. Αφού λοιπόν οι ναυαγοί διεσώθησαν από τα διεθνή ύδατα, και έφτασαν σε ελληνικό έδαφος με τη φροντίδα του λιμενικού ως διασωθέντες ναυαγίου, τί ακριβώς διεκίνησαν, πότε και με ποιο τρόπο;
Η τακτική του ελληνικού κράτους να ανακαλύπτει «διακινητές» μεταξύ των ναυαγών προσφύγων δεν είναι καινούργια. Η συστηματική ποινικοποίηση μεταναστών αποτελεί συνήθη πρακτική των αρχών για την κατασκευή ενόχων με στόχο την απαξίωση του προσφυγικού ζητήματος και αποτέλεσμα τον άδικο εγκλεισμό χιλιάδων προσφύγων και μεταναστών στις ελληνικές φυλακές με βαρύτατες ποινές κάθειρξης. Αντιμέτωποι με αντίστοιχες πολυετείς ποινές θα είναι και οι 9 της Πύλου αν καταδικαστούν.
Παράνομη είσοδος στη χώρα: πώς εισήλθαν παράνομα αφού τους έφερε το λιμενικό, που μάλιστα τους διέσωσε από τα διεθνή ύδατα;
Μια σύντομη (και καθόλου δίκαιη) δίκη των εννέα, θα ήταν πολύ χρήσιμη στην κυβέρνηση για την απόσειση των ευθυνών των ελληνικών και ευρωπαϊκών αρχών για το ναυάγιο, και τη συγκάλυψη των ποινικών ευθυνών του Λιμενικού Σώματος.
Μέχρι σήμερα δεν έχει διεξαχθεί ΕΔΕ από το Λιμενικό σώμα, ενώ κατόπιν της ρητής άρνησης να ξεκινήσει εσωτερική πειθαρχική έρευνα το ίδιο, ο Συνήγορος του Πολίτη ξεκίνησε ανεξάρτητη έρευνα για το ναυάγιο.
Επιπλέον, το πόρισμα της αυτεπάγγελτης έρευνας της Ευρωπαίας Διαμεσολαβήτριας κατέδειξε ότι οι ισχύοντες κανόνες καθιστούν τον Frontex τόσο εξαρτημένο από τα κράτη μέλη ώστε να μην μπορεί να δράσει όταν σκάφη που μεταφέρουν μετανάστες βρίσκονται σε κίνδυνο. Με έναν τρόπο «αδειάζει» τον ευρωπαϊκό μηχανισμό διάσωσης, προκειμένου να τον προφυλάξει από τις ενέργειες του ελληνικού λιμενικού κατά το χρόνο του ναυαγίου.
Η έρευνα για το ναυάγιο υπήρξε το λιγότερο προβληματική:
Η προανάκριση ολοκληρώθηκε μέσα σε 12 ώρες από την άφιξη των διασωθέντων στη στεριά
Δεν έγινε ποτέ εντοπισμός και ανέλκυση του ναυαγίου, ούτε των σορών των υπολοίπων προσφύγων.
Το πόρισμα της πραγματογνωμοσύνης (για την οποία δεν είχαν ενημερωθεί) παραδόθηκε μια μέρα ΜΕΤΑ την απολογία των κατηγορουμένων.
21 από τα κινητά τηλέφωνα των διασωθέντων «εμφανίστηκαν» στο Λιμεναρχείο Κυθήρων 4 μήνες μετά το ναυάγιο!
Ολα τα αιτήματα των συνηγόρων υπεράσπισης απορρίπτονται.
Και σε αυτή την υπόθεση φαίνονται με αλγεινό τρόπο τα πλήγματα που έχει υποστεί το κράτος δικαίου στην Ελλάδα, με την σχεδόν ενσυνείδητη ελλειμματική έρευνα που διεξήχθη, την υπόδειξη από πολιτικά πρόσωπα των υπαιτίων πρίν ακόμη την ολοκλήρωση και αυτής της «κολοβής» ποινικής διερεύνησης και την καταστρατήγηση δικονομικών δικαιωμάτων των κατηγορουμένων.
Η υποστήριξη μας στους 9 κατηγορουμένους είναι ελάχιστη υποχρέωσή μας, αν ταυτοτικό στοιχείο και καθήκον μας είναι η υπεράσπιση του κράτους δικαίου, της δημοκρατίας και των ανθρώπινων δικαιωμάτων.
Εξ ίσου καθήκον μας είναι να σταθούμε απέναντι στην προβληματική, αδιέξοδη και απάνθρωπη μεταναστευτική πολιτική που ακολουθείται από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και από τις Ευρωπαϊκές Ηγεσίες, κυρίως μετά την ψήφιση του συμφώνου μετανάστευσης. Η μείωση των μεταναστευτικών ροών επιτυγχάνεται με εξάλειψη των αιτίων που τις προκαλούν. Μέχρι τότε, κανένας άνθρωπος δεν είναι λαθραίος.
