Αρθρο της Δανάης Θεοδωρίδου, υποψήφιας ευρωβουλεύτριας της Νέας Αριστεράς στην Εφημερίδα των Συντακτών

Το brain drain ως πολιτική επιλογή

Κάποια πράγματα πρέπει σίγουρα να τα αντιμετωπίσουμε από κοινού στην Ευρώπη. Το κρατικοδίαιτο πελατειακό κράτος της διαφθοράς και της απληστίας όμως, που οδήγησε τη χώρα στη χρεοκοπία, οικονομική και κοινωνική, είναι αποκλειστικά ελληνικό προϊόν που φέρει εδώ και δεκαετίες την υπογραφή της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ. Η Αριστερά οφείλει να παίξει καθοριστικό ρόλο στις πολιτικές διαδικασίες που θα επιτρέψουν στην Ελλάδα να αλλάξει σελίδα και να γίνει ένα πραγματικά ευρωπαϊκό κράτος του 21ου αιώνα στο οποίο θα θέλουν να ζήσουν οι πολίτες της.

Στο κείμενο αυτό θα ήθελα να μιλήσω όχι τόσο ως υποψήφια ευρωβουλεύτρια αλλά πρωτίστως ως Ελληνίδα του εξωτερικού. Τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια έχω ζήσει και εργαστεί στην Αγγλία, στο Βέλγιο, στην Ολλανδία και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Εφυγα από την Ελλάδα ακριβώς πριν από το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης το 2008, γιατί δεν μπορούσε να μου προσφέρει τις σπουδές και την επαγγελματική προοπτική που ήθελα. Μέχρι και σήμερα το διδακτορικό που έκανα στο Λονδίνο δεν υπάρχει στη χώρα.

Εφυγα όμως και επειδή δεν μπορούσα να συμβιβαστώ με το υψηλό επίπεδο διαφθοράς, διαπλοκής, ασέβειας και εκμετάλλευσης που επικρατούσε τόσο στην επαγγελματική όσο και στην ευρύτερη κοινωνική οργάνωση του τόπου. Ενός τόπου ανοργάνωτου θεσμικά σε πολλά επίπεδα (ή, καλύτερα, επίτηδες οργανωμένου με τέτοιο τρόπο), όπου προκειμένου να καταφέρεις να κάνεις ένα πράγμα θα πρέπει να ξοδέψεις εκατό φορές περισσότερη ενέργεια από την απαιτούμενη, να κάνεις διασυνδέσεις ή να αναλωθείς σε σχέσεις εξουσίας που συχνότατα είναι κακοποιητικές.

Τα τελευταία πέντε χρόνια, με αφορμή και την πανδημία, μοίραζα τον χρόνο μου μεταξύ Ελλάδας και εξωτερικού με τη σκέψη να δω αν μπορώ να επιστρέψω. Αυτό που συνάντησα ήταν αδιανόητο. Με την κυβέρνηση της Ν.Δ., η χώρα βιώνει μια κρίση που δεν είναι πια αμιγώς ούτε οικονομική (όπως εκείνη της προηγούμενης δεκαετίας) ούτε υγειονομική (όπως εκείνη της πανδημίας) αν και έχει χαρακτηριστικά και των δύο. Είναι, όμως, κυρίως, κρίση πολιτική και κοινωνική. Χάρη στις επιλογές της κυβέρνησης, η χώρα μεταμορφώνεται με ακόμα πιο γοργούς ρυθμούς σε αυτό που ο ράπερ Τζαμάλ ονόμασε «Φαβέλα της Ευρώπης», μια ανεξέλεγκτη κοινωνική ζούγκλα σε όλα τα επίπεδα. Καταπατάται κάθε έννοια κοινωνικού κράτους και δικαιοσύνης, διαλύονται Υγεία, Παιδεία, πολιτισμός, οι εργασιακές σχέσεις θυμίζουν Μεσαίωνα και η χώρα βρίσκεται στις φτωχότερες της Ευρώπης με την αισχροκέρδεια να κυριαρχεί.

Κι όλα αυτά, ενώ η βία, ο λαϊκισμός, ο εθνικισμός και ο αυταρχισμός βυθίζουν την κοινωνία σε ένα τρομακτικό σκοτάδι. Με το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών του περασμένου Μαΐου, ένιωσα για πρώτη φορά ξένη στον τόπο μου. Ποια κοινωνία στην Ευρώπη (αλλά και στον κόσμο) θα ανεχόταν να μην έχει τρένα για έναν χρόνο, να έχουν δολοφονηθεί με τρόπο εγκληματικό 57 άνθρωποι κι αυτή να εκλέγει την ίδια κυβέρνηση και μάλιστα έναν από τους κύριους υπεύθυνους για το έγκλημα αυτό πρώτο σε σταυρούς; Ξέρω ότι μιλάω για λογαριασμό πολλών από εμάς που φύγαμε όταν λέω ότι θα επιστρέφαμε αύριο στην Ελλάδα αν δεν μας έκανε συχνά να νιώθουμε ξένες στο σπίτι μας. Η επιλογή να ζούμε αλλού έχει ένα βαρύ τίμημα, ειδικά τα τελευταία χρόνια που η ξενοφοβία και ο ρατσισμός είναι κοινά χαρακτηριστικά σε πολλές χώρες. Παρ’ όλα αυτά αναγκαζόμαστε ή επιλέγουμε να βρούμε ένα σπίτι αλλού, όχι μόνο λόγω των οικονομικών δυσκολιών της χώρας.

Σκεπτόμενη να γυρίσεις στην Ελλάδα, γνωρίζεις πως θα κάνεις έναν οικονομικό συμβιβασμό κι αυτό είναι το λιγότερο. Αυτό που δεν μπορείς να κάνεις, όμως, ειδικά έχοντας δει ότι υπάρχει εναλλακτική, είναι να πετάξεις τον κόπο χρόνων (οι περισσότερες από εμάς έχουμε ολοκληρώσει υψηλού επιπέδου σπουδές) για να έρθεις σε μια χώρα όπου ακόμα κι αν βρεις μια δουλειά με σχετικά καλό εισόδημα, δεν μπορείς να είσαι σίγουρη ότι η δουλειά αυτή θα υπάρχει και αύριο. Σε μια χώρα όπου δεν θα αισθάνεσαι ασφαλής ούτε στη δουλειά ούτε στην κοινωνία ούτε στα ταξίδια σου ούτε αν αρρωστήσεις. Σε μια χώρα όπου δεν έχεις προοπτική αξιοκρατικής επαγγελματικής εξέλιξης. Σε μια χώρα που δεν επενδύει στην έρευνα. Σε μια χώρα όπου, ειδικά ως γυναίκα, θα πρέπει να υφίστασαι καθημερινά τις παραβιαστικές συμπεριφορές των σχέσεων εξουσίας που κυριαρχούν σε αυτήν. Σε μια χώρα που ακόμα δεν έχει αποφασίσει για βασικά θέματα του κράτους δικαίου, όπως αυτά που αφορούν τα δικαιώματα των γυναικών και των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων, των μεταναστών, των ατόμων με αναπηρία. Σε μια χώρα που ακόμα εξαρτάται από την Εκκλησία.

Αν δεν γίνουν άμεσα οι συλλογικές διεργασίες που θα οδηγήσουν τους πολίτες να ανοίξουν την κλίμακα της δράσης τους και να διεκδικήσουν σοβαρά και υπεύθυνα -για πρώτη φορά μάλλον στη σύγχρονη ιστορία της χώρας- το κράτος ως κοινό αγαθό από το οποίο θα έχουν απαιτήσεις, και όχι ως έναν αφηρημένο θεσμό που έχουν απέναντί τους είτε για να τους εξυπηρετεί σε ατομικό επίπεδο είτε για να τους επιτίθεται, δεν θα αλλάξει κάτι. Και οι Ελληνες του εξωτερικού (που συνεχώς θα αυξάνονται σε αριθμό) θα εξακολουθούν να κάνουν την απολύτως δικαιολογημένη πολιτική επιλογή να ζήσουν την αξιοπρεπή ζωή που τους αξίζει αλλού, εντείνοντας το φαινόμενο του brain drain.

Κάποια πράγματα πρέπει σίγουρα να τα αντιμετωπίσουμε από κοινού στην Ευρώπη. Το κρατικοδίαιτο πελατειακό κράτος της διαφθοράς και της απληστίας όμως, που οδήγησε τη χώρα στη χρεοκοπία, οικονομική και κοινωνική, είναι αποκλειστικά ελληνικό προϊόν που φέρει εδώ και δεκαετίες την υπογραφή της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ. Η Αριστερά οφείλει να παίξει καθοριστικό ρόλο στις πολιτικές διαδικασίες που θα επιτρέψουν στην Ελλάδα να αλλάξει σελίδα και να γίνει ένα πραγματικά ευρωπαϊκό κράτος του 21ου αιώνα στο οποίο θα θέλουν να ζήσουν οι πολίτες της. Δέσμευσή μας στη Νέα Αριστερά είναι να κάνουμε ό,τι είναι δυνατό για να πείσουμε τον κόσμο ότι τα πράγματα δεν είναι έτσι από τη φύση τους αλλά αλλάζουν αν το θέλουμε. Οτι δεν είναι αυτονόητο να διώχνει με τόση έχθρα ο τόπος το καλύτερο δυναμικό του. Οτι είναι δικαίωμά μας να ονειρευόμαστε την επιστροφή και να παλεύουμε για μια πιο δίκαιη κοινωνική συνύπαρξη στην πατρίδα μας.

Μοιράσου το: