8η Μαρτίου: Οι Ανάπηρες Γυναίκες στην Πρώτη Γραμμή του Αγώνα
Η 8η Μαρτίου δεν είναι μια επέτειος. Είναι μια υπενθύμιση ότι οι αγώνες για την ισότητα δεν έχουν ολοκληρωθεί. Και αν υπάρχει μία ομάδα γυναικών που παραμένει αόρατη στη δημόσια σφαίρα, αυτή είναι οι ανάπηρες γυναίκες. Παρά το γεγονός ότι αποτελούν το 16% του γυναικείου πληθυσμού στην Ευρώπη και το 25,7% του γυναικείου πληθυσμού στην Ελλάδα, αντιμετωπίζουν θεσμικό αποκλεισμό, διακρίσεις, ακραίες μορφές βίας και παραμένουν αόρατες στις πολιτικές για την ισότητα. Αντιμετωπίζουν υψηλότερα ποσοστά έμφυλης βίας, αποκλείονται από την εργασία, την εκπαίδευση, την υγειονομική περίθαλψη και συχνά στερούνται το δικαίωμα στη μητρότητα. Ζουν σε μια κοινωνία που τις βλέπει ως ανίκανες, εξαρτημένες, ασεξουαλικές. Η βία κατά των αναπήρων γυναικών είναι συστηματική. Εχουν 2 έως 5 φορές περισσότερες πιθανότητες να υποστούν κακοποίηση, ενώ το 90% των κακοποιητών είναι άνδρες του οικείου περιβάλλοντός τους – σύντροφοι, συγγενείς ή φροντιστές. Οι θεσμικές διακρίσεις, η καταναγκαστική στείρωση και η απομάκρυνση παιδιών από ανάπηρες μητέρες παραμένουν μια απειλή. Οι ΛΟΑΤΚΙ+ ανάπηρες γυναίκες υφίστανται διπλό αποκλεισμό, ενώ οι δομές προστασίας δεν είναι προσβάσιμες.
Μητέρες παρά τη βία, μητέρες παρά το κράτος:
Για μια ανάπηρη γυναίκα, η μητρότητα δεν είναι απλώς δύσκολη – είναι ένας αγώνας επιβίωσης. Σε πολλές περιπτώσεις, της αφαιρούνται τα παιδιά όχι γιατί δεν μπορεί να τα μεγαλώσει, αλλά γιατί η κοινωνία αρνείται να τη στηρίξει. Δεν υπάρχουν υπηρεσίες προσωπικής βοήθειας, οικονομικά επιδόματα, κοινωνικές δομές που να αναγνωρίζουν το δικαίωμα των αναπήρων γυναικών στη γονεϊκότητα. Η μητρότητα δεν είναι προνόμιο – είναι δικαίωμα, και κανένα παιδί δεν πρέπει να απομακρύνεται από τη μητέρα του επειδή το κράτος αρνείται να αναλάβει τις ευθύνες του.
Ανάπηρες γυναίκες στη φωτιά του πολέμου:
Στις εμπόλεμες ζώνες, από τη Γάζα και την Ουκρανία μέχρι τη Συρία, οι ανάπηρες γυναίκες εγκαταλείπονται χωρίς ιατρική περίθαλψη, ασφαλή καταφύγια και ανθρωπιστική στήριξη. Οι τραυματισμένες επιζώσες μένουν χωρίς πρόσβαση σε αποκατάσταση, ενώ η σεξουαλική βία κατά αναπήρων γυναικών αυξάνεται δραματικά. Το διεθνές δίκαιο τις αγνοεί, οι ανθρωπιστικές οργανώσεις δεν έχουν προγράμματα για εκείνες και οι αναπηρικές δομές γίνονται στόχος των βομβαρδισμών. Η σιωπή απέναντι σε αυτό το έγκλημα είναι συνενοχή.
Ανάπηρες γυναίκες που άλλαξαν τα δεδομένα:
Αντίθετα από ό,τι πιστεύουν πολλοί, οι ανάπηρες γυναίκες δεν είναι παθητικά θύματα. Είναι ακτιβίστριες, πολιτικοί, εργάτριες που αντιστέκονται. Παρά την καταπίεση, αγωνίζονται: Η Κωνσταντίνα Κούνεβα στην Ελλάδα στάθηκε απέναντι στην εργοδοτική και έμφυλη βία. Η Judith Heumann στις ΗΠΑ ηγήθηκε του αγώνα για τα δικαιώματα των αναπήρων. Η Ana Peláez Narváez έγινε η πρώτη ανάπηρη γυναίκα στο CEDAW, διεκδικώντας πολιτικές που προστατεύουν τις γυναίκες με αναπηρία.
Από την καταγραφή στην αλλαγή: Τι απαιτούμε! Δεν αρκεί να καταγράφουμε τις αδικίες. Πρέπει να τις ανατρέψουμε.
✅ Καμία καταναγκαστική στείρωση, καμία αφαίρεση επιμέλειας παιδιών λόγω αναπηρίας.
✅ Πλήρως προσβάσιμες δομές για τις επιζώσες έμφυλης βίας.
✅ Ειδικές πολιτικές στήριξης για ανάπηρες μητέρες: προσωπική βοήθεια
✅ Συμπερίληψη των ΛΟΑΤΚΙ+ αναπήρων γυναικών σε πολιτικές ισότητας. επιδόματα, υποστηρικτικές υπηρεσίες.
✅ Ενσωμάτωση της αναπηρίας σε όλες τις πολιτικές ισότητας των φύλων και προστασίας των γυναικών.
✅ Οικονομική ανεξαρτησία και δικαίωμα στην αυτοδιάθεση.
✅ Διεθνής προστασία για τις ανάπηρες γυναίκες σε εμπόλεμες ζώνες, με άμεση ανθρωπιστική δράση.
Η 8η Μαρτίου είναι μια μέρα που θυμόμαστε πως τίποτα δεν μας χαρίστηκε – όλα κερδήθηκαν με αγώνες. Και οι αγώνες δεν έχουν τελειώσει. Καμία ανάπηρη γυναίκα μόνη. Καμία στο περιθώριο. Καμία αόρατη.
